Obroża korygująca dla psa a problemy behawioralne

Obroża korygująca, elektryczna lub samozaciskowa od dawna postrzegana jest jako skuteczne narzędzie do korygowania zachowania psów. Jednak z czasem zaobserwowano, że psy, u których stosowana jest obroża korygująca, nie poprawiają swojego zachowania. Wręcz przeciwnie, rozwijają się u nich nowe problemy behawioralne.

Co to jest obroża korygująca

Obroża korygująca jest również nazywana obrożą treningową. Obroże te to specjalne konstrukcje lub urządzenia umieszczane na szyi psa. Ich zadanie polega na generowaniu negatywnych doświadczeń u psa, który zachowuje się nieprawidłowo.

Na przykład obroże elektryczne generują nieprzyjemne wibracje wokół szyi psa lub lekkie porażenie prądem. Efekt kary uruchamia się, gdy trener naciska przycisk na pilocie. Inne uruchamiają się automatycznie, gdy gardło psa wibruje podczas szczekania.

Obroża korygująca z kolcami ma natomiast metalowe lub plastikowe kolce. Wbijają się one w szyję psa, gdy jest ciągnięty na smyczy lub trener ciągnie go celu skorygowania jego zachowania. Z drugiej strony obroże samozaciskowe to ruchome smycze, które zaciskają się bez ograniczeń na szyi zwierzęcia.

Obroże te są stosowane od wielu lat w tresurze i wychowaniu psów. Przez pewien czas uważano, że są skuteczne. Królował pogląd, że psy, które używają obroży karnych, uczą się lepszego zachowania. Ale z czasem wykazano, że nie tylko są nieskuteczne, ale nawet generują nowe problemy behawioralne.

Obecnie nadal istnieje wielu trenerów psów, którzy stosują te obroże. Jednak w wielu miejscach są one prawnie zabronione. W wielu krajach w Europie i poza kontynentem ich stosowanie jest nielegalne. W Hiszpanii używanie takich obroży podlega lokalnym przepisom ustanawianym przez autonomiczne społeczności.

Dlaczego obroża korygująca zdobywa popularność

Istnieje wiele powodów, które mogą skłonić właściciela do używania obroży korygującej. Najczęściej słuchają złej rady kogoś, kto nie jest specjalistą od edukacji psów. Może to być na przykład sąsiad posiadający duże psy lub weterynarza, który chce sprzedać nowy produkt.

Zasadniczo właściciele używają obroży korygującej, kiedy chcą rozwiązać jakiś problem z zachowaniem psa, który ich martwi. Może to być ciągnięcie smyczy, agresywność lub nadmierna aktywność na ulicy lub na spacerze.

Obroże korygujące nie są jednak rozwiązaniem problemów behawioralnych. W najlepszym razie mogą doprowadzić do ukrycia źródłowego problemu. Oznacza to, że pies uczy się opanowywać, aby nie otrzymywać irytujących bodźców, takich jak wyładowanie elektryczne lub zaciśnięcie kolców na szyi.

To jednak nie rozwiązuje problemu z zachowaniem psa, a tylko go ukrywa. Problem powróci w dniu, w którym właściciel pozbędzie się obroży lub nadmiernie zwiększy dyskomfort psa. To, co tak bardzo martwiło właściciela, pojawi się ze zdwojoną siłą. Aby naprawdę rozwiązać problem behawioralny, musisz dotrzeć do jego źródła. W tym wypadku obroża korygująca w niczym nie pomoże.

Problemy behawioralne. które generuje obroża korygująca

Obroże treningowe nie tylko nie rozwiązują problemów behawioralnych, ale pogarszają je i mogą powodować nowe.

Bardzo często złe zachowanie psa wskazuje na jakiś dyskomfort w jego codziennym życiu. Może na przykład odczuwać stres, strach lub ból. Przykładowo psy, które bardzo dużo szczekają, najprawdopodobniej cierpią z powodu dużego stresu.

Tego oczywiście nie rozwiąże żadna elektryczna obroża korygująca. Wręcz przeciwnie, jedynie hamuje odruch szczekania, ale problem, który je powoduje, nadal istnieje. A pies odczuwa dodatkowy stres na skutek impulsów elektrycznych.

Ukrywanie symptomów większego problemu nie jest rozwiązaniem. To tylko tymczasowy kamuflaż. Jeśli pies odczuwa dyskomfort, który nie zostanie rozwiązany, jego objawy pojawią się na inne sposoby. Wracając do naszego przykładu, zamiast szczekać, pies może zacząć niszczyć przedmioty gospodarstwa domowego.

Dlaczego powstają nowe problemy z zachowaniem psa

Ponadto ciągłe generowanie u psa negatywnych doświadczeń powoduje pojawienie się problemów behawioralnych, których wcześniej nie było. I jest to całkowicie zgodne z zasadami zachowania i klasycznym warunkowaniem odruchów według Pawłowa.

Na przykład właściciel nakłada psu kolczastą obrożę korygującą, aby przestał ciągnąć smycz. Jednak gdy znajduje się na ulicy, pies odczuwa tylko dyskomfort lub ból szyi. Boli go, gdy reaguje na pojawienie się roweru, gdy zbliża się inny pies, aby się przywitać, gdy słyszy hałas i gdy czuje strach itp.

Mózg psa nieświadomie zaczyna kojarzyć każdą z tych sytuacji z odczuwaniem bólu. Wkrótce uwierzy, że za każdym razem, gdy zbliża się nieznany pies, będzie odczuwał ból. I wtedy zrobi wszystko, co możliwe, aby trzymać go z daleka i aby jego obroża się nie naprężyła.

Poprzez ten tak podstawowy mechanizm uczenia się pies zaczyna wykazywać agresywność w stosunku do innych psów, dzieci, rowerów, czy przejeżdżającej śmieciarki... Nie  można przewidzieć relacji i powiązań, które powstaną w jego mózgu.

Strach i stres to emocje, które bardzo często występują u psów noszących obroże korygujące. Z kolei te dwie emocje leżą u źródła prawie wszystkich problemów behawioralnych, które nas niepokoją u psów. Wywołują agresję, nadmierne szczekanie, ciągnięcie smyczy, złe stosunki z innymi psami, niszczenie przedmiotów w domu itp.

Alternatywy dla obroży korygującej

Na szczęście psychologia zwierząt i edukacja psów mocno ewoluowały w ostatnich dziesięcioleciach. Dobrze wyszkoleni pedagodzy i rodziny, które chcą dla swoich psów tego, co najlepsze, mają już do dyspozycji wiele innych metod. Dziś mogą sięgnąć po narzędzia do rozwiązywania problemów behawioralnych swojego psa bez uciekania się do strachu lub bólu.

Jedynym naprawdę skutecznym sposobem rozwiązania problemów behawioralnych psa jest dotarcie do źródła takiego zachowania. W ten sposób nie nakłada się tymczasowego kamuflażu, a szkolenie ma trwałe efekty.

Badania weterynaryjne wykazały, że psy stosujące obroże korygujące odczuwają o 55% więcej stresu niż inne psy. Tego rodzaju obroże treningowe wywołują strach, a przez to generują wiele innych problemów z zachowaniem.