Trzewikodziób - zachowanie oraz siedlisko

Trzewikodziób to niesamowity ptak o prehistorycznym wyglądzie. Ptak ten jest endemiczny dla kontynentu afrykańskiego.
Trzewikodziób - zachowanie oraz siedlisko

Ostatnia aktualizacja: 25 marca, 2020

Trzewikodziób to niezwykle interesujący ptak z Afryki. National Geographic opisał go jako ptaka z nogami bociana, dziobem pelikana oraz głową orła. Jest to dobry opis. Trzewikodziób wygląda jak jedno z fantastycznych stworzeń, które mogłoby narysować dziecko.

Ten wyjątkowy ptak nazwany został przez naukowców Balaeniceps rex. Ma pewne prehistoryczne aspekty i został sklasyfikowany jako narażony na wyginięcie i umieszczony na liście gatunków zagrożonych. Niestety, pozostało już niewiele trzewikodziobów, a ich ilość ciągle się zmniejsza.

Od czasu odkrycia w XIX wieku trzewikodzioby wzbudzają duże zainteresowanie społeczności naukowej. Są to bardzo duże ptaki – chociaż samice są zawsze mniejsze od samców.

Samiec trzewikodzioba dorasta do 152 centymetrów wysokości, a rozpiętość jego skrzydeł waha się od 229 cm do 259 cm. Z kolei samice mierzą około 18 centymetrów mniej niż przeciętny samiec.

Co zaskakujące, ptak ten może żyć do 50 lat, co czyni go jednym z najdłużej żyjących dzikich ptaków. Ze względu na swój powolny rozwój, ptaki te osiągają dojrzałość płciową dopiero po czwartym roku życia.

Trzewikodziób zachowanie

Upierzenie trzewikodzioba jest niebieskawo-szare i popiół z zielonkawym odcieniem na plecach. Z kolei pióra na brzuchu i ogonie są prawie białe; oczy tego ptaka są żółte, a nogi czarne.

Trzewikodziób – zachowanie

Zachowanie tego ptaka jest interesujące. Trzewikodziób jest samotnikiem z tendencją do osiadłego trybu życia. Nie lubi, gdy mu się przeszkadza i, zazwyczaj, nie jest blisko z innymi ptakami – nawet ze swojego gatunku. Oczywiście nie dotyczy to okresu godowego. Mimo to, nawet podczas krycia, zwykle nie ma więcej niż dwóch gniazd na 2 kilometry kwadratowe.

Gdy ten fascynujący ptak znajdzie miejsce, które wydaje mu się przyjemne i gdzie może znaleźć stały zapas jedzenia, pozostanie tam przez długi czas. Pomimo swojej wielkości, trzewikodziób buduje gniazda. Jego gniazda są zwykle wykonane z opadniętych pędów trawy.

Trzewikodzioby żywią się głównie rybami. Do ich ulubieńców należy wielopłetwiec senegalski, sum i tilapia. Ryby nie są jednak ich jedynym pożywieniem. Trzewikodzioby żywią się również płazami, młodymi krokodylami, gryzoniami, wężami wodnymi i, bardzo rzadko, innymi ptakami wodnymi.

Niestety dla turystów, ptaki te są głównie aktywne nocą. Zwykle pozostają w ukryciu w ciągu dnia, aby uniknąć drapieżników i wychodzą w nocy, aby znaleźć jedzenie. Z tego powodu turyści zwykle nie są w stanie ich zobaczyć.

W okresie godowym trzewikodzioby tworzą pary monogamiczne. Przyszli rodzice składają jaja w gniazdach ze zdeptanej roślinności o szerokości od 3 do 5 metrów. Każda para trzewikodziobów może złożyć od dwóch do trzech jaj, ale tylko z jednego jaja wykluje się pisklę.

Trzewikodziób rośnie co najmniej 90 cm w zaledwie dwa miesiące po urodzeniu. Ale rodzice nadal będą się nim opiekować. Ponadto nie pozwolą pisklęciu wyjść z gniazda bez nadzoru, dopóki młode nie osiągnie wieku około pięciu miesięcy.

Siedlisko trzewikodzioba

Trzewikodziób zamieszkuje głównie wschodnią i tropikalną strefę Afryki. Najwyższe natężenie występuje w Sudanie i Zambii. W okresie godowym i lęgowym gniazduje często w podmokłych obszarach sezonowych powodzi na obszarach takich jak Tanzania i Uganda.

Trzewikodziób siedlisko

Przez resztę roku siedliskiem trzewikodzioba są niskie wody i skąpa roślinność. Ze względu na swoją wielkość, ptaki te wolą przebywać w obszarach o dobrej widoczności, aby zachować czujność.

Wody o niskiej zawartości tlenu są idealne dla ptaka, ponieważ ryby muszą pływać bliżej powierzchni, co czyni je łatwymi zdobyczami. W obszarach takich jak Sudan, trzewikodzioby żywią się również ryżem oraz innymi ziarnami i trawami.

Zagrożenia dla trzewikodzioba

Niszczenie jego siedlisk jest jednym z najważniejszych zagrożeń dla tego gatunku ptaków. Niestety, najlepsze miejsca na uprawy to także ulubione miejsca tych ptaków do zakładania gniazd i rozmnażania.

Kiedy dotknie to obszaru lęgowego, ptak ten rzadziej łączy się w pary i składa mniej jaj. Z tego powodu ich populacja wydaje się gwałtownie zmniejszać.

Ponadto, gatunek ten jest jedną z ofiar kłusownictwa. Nielegalni handlarze kradną jaja trzewikodziobów i sprzedają w jak najwyższych cenach. Tylko w kilku krajach obowiązują przepisy dotyczące polowania, które chronią trzewikodzioby.

W Tanzanii, jednym z miejsc, w których polowanie na te ptaki jest legalne, są one postrzegane jako dobre źródło pożywienia.

Istnieje jednak kilka międzynarodowych ustaw, które mają na celu ochronę trzewikodziobów. Istnieją również projekty hodowli tych zwierząt w niewoli, mające na celu zwiększenie ich populacji.

Ufamy, że w nadchodzących latach trzewikodziób będzie chroniony, aby znów mógł swobodnie wędrować po świecie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Distribution and conservation of the shoebill (Balaeniceps rex) in the southern Sudan Guillet A Biological Conservation, vol. 13, issue 1 (1978) pp. 39-49
  • The phylogenetic affinities of the Shoebill (Balaeniceps rex) Mayr G J. Ornithol, vol. 144 (2003) pp. 157-175 Published by Deutsche Ornithologen-Gesellschaft/Blackwell Verlag

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.