Układ odpornościowy psa - jak funkcjonuje?

Układ odpornościowy psa naturalnie pojawia się od urodzenia i rozwija się w miarę z upływem czasu. Nieustannie narażony jest na działanie patogenów.
Układ odpornościowy psa - jak funkcjonuje?

Ostatnia aktualizacja: 31 grudnia, 2019

Zwierzęta posiadają wewnętrzny mechanizm obronny przed patogenami zewnętrznymi, takimi jak wirusy, bakterie, pierwotniaki, czy pasożyty. Układ odpornościowy psa funkcjonuje tak jak nasz. Gdy dochodzi do agresji, reaguje zapobiegając rozprzestrzenianiu się patogenu w organizmie. Dowiedz się więcej na ten temat.

Układ odpornościowy psa – pierwsze przeciwciała

Przy narodzinach, szczenięta otrzymują pierwsze przeciwciała z siary, pierwszego mleka matki. Przeciwciała te będą chronić psa w pierwszych tygodniach jego życia i w miarę rozwoju układu odpornościowego.

Co tworzy układ odpornościowy psa?

Układ odpornościowy psa składa się z organów, tkanek, komórek i małych cząsteczek, które razem działają przeciw czynnikom zakaźnym.

Węzły chłonne i chłonka u psa

  • Chłonka jest płynem podobnym do osocza krwi, który powstaje w wyniku gromadzenia nadmiaru płynu śródmiąższowego, białek, tłuszczów i białych krwinek. Chłonka krąży w przewodach limfatycznych.
  • Węzły chłonne (podżuchwowe, przedłopatkowe, pachowe, pachwinowe i okrężnicze) u psów są odpowiedzialne za oczyszczanie krwi w celu recyrkulacji do żył.
układ odpornościowy psa grafika cząstki

Śledziona

Śledziona jest organem, który ingeruje bezpośrednio w układ odpornościowy zwierzęcia: filtruje krew, niszczy stare komórki krwi i wytwarza nowe.

Pamiętajmy, że mimo iż bez śledziony można żyć, pełni ona wiele istotnych funkcji w organizmie.

Komórki odpornościowe

Istnieją różne rodzaje komórek odpornościowych. Wszystkie one mają wspólne pochodzenie, ale każdy typ specjalizuje się w konkretnym zadaniu. Wspólne działanie wszystkich tych komórek jest w stanie zwalczyć chorobę. Poniżej znajdziesz kilka przykładów.

  • Limfocyty. Limfocyty wytwarzają przeciwciała, małe białka zdolne do wiązania się z antygenem, tj. czynnikiem zakaźnym.
  • Makrofagi. Są to komórki fagocytów. Oznacza to, że pobierają inwazyjny mikroorganizm i niszczą go w swoim wnętrzu. Makrofagi produkują również substancje, które przyciągają inne komórki układu odpornościowego do leczenia infekcji.
  • Komórki dendrytyczne. Są one podobne do makrofagów, z wieloma zbieżnymi działaniami. Ponadto fagocytują mikroorganizm i odsłaniają jego część na powierzchni tak, że inne komórki odpornościowe mogą go swobodnie zniszczyć.
  • Neutrofile. Są to pierwsze komórki, które pojawiają się w miejscu zakażenia. Występują w dużych ilościach.
  • Bazofil i Eosinophil. Komórki te zaangażowane są w procesy zapalne, alergiczne i atakujące pasożyty. Ich odsetek jest bardzo mały.

Układ odpornościowy psa – jak reaguje na zagrożenie i atak?

Układ odpornościowy psa, podobnie jak u innych ssaków, rozwija się w miarę wystawiania na działanie antygenów. W obliczu patogenu istnieje szereg barier, które uniemożliwiają jego wejście i rozmnażanie się. Oto niektóre z nich:

  • Podstawowe bariery: skóra i wydzielina śluzowa.
  • Drugorzędne bariery: są to komórki, które tworzą nasz układ odpornościowy i zapobiegają rozprzestrzenianiu się patogenu w organizmie, po przejściu przez podstawowe bariery.
pies zastrzyk

W pierwszych miesiącach życia szczeniak ma wrodzoną odporność. Zwierzęta wykazują więc układ odpornościowy, który natychmiast reaguje na inwazję patogennych mikroorganizmów, ale nie zachowuje w pamięci organizmu tych działań.

Komórki tworzące tę wczesną odporność rozpoznają serię antygenów i reagują w sposób bardziej ogólny. W miarę jak szczeniak rośnie i jest wystawiony na działanie nowych antygenów, rozwija nabytą odporność.

Układ odpornościowy wzmacnia wtedy swoją pamięć o spotkaniach z antygenami. Jest wtedy bardziej skuteczny w walce i wobec przyszłych inwazji tego samego patogenu.

Podsumowanie

Szczepionki, dostępne na rynku również w oparciu o tę zasadę. Dzięki temu udaje nam się “nauczyć” układu odpornościowego i walki z pewnymi chorobami, przedstawiając komórki odpornościowe z osłabionym patogenem, lub jego częściami wystarczającymi do wywołania reakcji.

Szczepionki są bezpieczną metodą uodpornienia naszego psa na poważne choroby. Wśród tych wymienić można chociażby: parwowirusy, zapalenie wątroby, nosówkę czy leiszmanię.

Silny układ odpornościowy

Powodów obniżenia odporności jest całe mnóstwo. Wymienia się wśród nich: stres, szczególnie ten przewlekły, wszelkie stany osłabienia organizmu, jak na przykład wychłodzenie, niedobory żywieniowe, choroby przewlekłe, czy dokuczliwe infekcje.

Odporność spada też po interwencjach chirurgicznych i zabiegach. Warto o tym pamiętać i mieć na uwadze szczególną opiekę nad psem, kiedy jego odporność zaczyna ulegać osłabieniu.

Dlatego najlepiej jest zacząć od szczeniąt i stosować wszystkie szczepionki oraz dawki wspomagające. Pozwoli to zwiększyć skuteczność tych rozwiązań i wzmocnić układ odpornościowy Twojego psa.

Dobrym pomysłem będzie też wizyta u lekarza weterynarii, w celu rekomendacji preparatu przeznaczonego dla psa, który to stymuluje układ odpornościowy.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Universidad de Granada. Curso de inmunología general.
  • Peter J.  Delves, MSD manuals. Inmunidad innata.
  • Medineplus. Respuesta inmunitario

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.