Krowy mają cztery żołądki: czy to prawda?

W powszechnej opinii panuje przekonanie, że krowy mają cztery żołądki, ale to nieprawda. To, co w rzeczywistości mają te ssaki, to jeden żołądek podzielony na cztery odrębne komory. Jest to dość powszechne u zwierząt przeżuwających.

Przeżuwacze to zwierzęta „weganie”, których dieta składa się z łodyg, liści, korzeni i innych składników roślinnych zawierających celulozę. To właśnie dlatego zwierzęta te mają bardzo złożony układ trawienny. I choć czasami błędnie mówi się, że krowy mają cztery żołądki, tylko dzięki niezwykle złożonemu układowi zwierzęta te są w stanie strawić rośliny i ostatecznie przekształcić celulozę w składniki odżywcze, które ich organizm może przyswoić.

Krowa nie jest jedynym przeżuwaczem. Ta grupa obejmuje wszystkie zwierzęta, których spożywanie pożywienia polega na szybkim połykaniu roślin, żuciu, cofaniu do jamy gębowej i ponownym przeżuwaniu. Byk, koza, owca, jeleń, antylopa, renifer, żubr, daniel i wiele innych ssaków to właśnie zwierzęta przeżuwające.

Choć są zwierzętami wielożołądkowymi, to nie prawda, że krowy mają cztery żołądki

To, że krowy mają cztery żołądki to prawda tylko po części. Żołądek krowy ma cztery odrębne komory: żwacz, czepiec, księgi i trawieniec. Komora żołądka najbardziej zbliżona pod względem funkcji do ludzkiego to trawieniec. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o każdej komorze.

Żwacz, czyli pierwsza z czterech komór żołądka krowy

Żwacz jest w bezpośredniej komunikacji z przełykiem i uważany za „przedżołądkowy” wraz z czepcem i ksiągiem. Po wstępnym przeżuciu pokarm trafia do żwacza, gdzie zachodzi fermentacja i wchłanianie niektórych składników odżywczych.

Dzięki zachodzącemu w żwaczu procesowi fermentacji z pokarmu wydobywane są składniki odżywcze, których inne zwierzęta nie trawią. Z tego powodu krowy mogą wydajniej jeść i metabolizować części roślin, takie jak łodygi, liście, osłonki nasion, łuski i wiele innych części, którymi inne zwierzęta nie mogą się żywić.

Po fermentacji pokarm wraca ze żwacza do jamy gębowej. Tam jest dokładniej rozdrabniany i wraca do przewodu pokarmowego, gdzie przechodzi przez ksiąg i trawieniec.

Żwacz jest największą komorą ze wszystkich czterech: żwacz dorosłej krowy ma pojemność od 100 do 150 litrów.

Czepiec

Czepiec to druga i najmniejsza komora żołądka przeżuwacza. Opiera się o przeponę i mostek. Właściwie znajduje się obok żwacza i nie ma dużej separacji między tymi dwoma pierwszymi odcinkami żołądka krowy. Ponadto zawiera płyn dostający się przez przełyk podczas połykania lub ze żwacza.

Księgi

Jest to trzecia komora i znajduje się po prawej stronie żołądka, sąsiadując z wątrobą z jednej strony i żwaczem z drugiej. Tutaj pokarm jest prawie całkowicie przetrawiony, zanim trafi do trawieńca, jak również wchłaniany jest nadmiar wody.

Księgi działają jak gigantyczny filtr, który zatrzymuje stałe cząstki warzyw w żwaczu, podczas gdy woda może swobodnie przypłynąć. Dzięki tej filtracji bakterie mają więcej czasu na strawienie zawartości pokarmu.

Trawieniec

To ostatnia komora aparatu żołądkowego przeżuwaczy. Niektórzy uważają go za „prawdziwy żołądek”, ponieważ to tam zachodzi chemiczne trawienie, poprzez wydzielanie kwasu solnego i uwalnianie pepsyny i enzymów reniny, które rozkładają żywność.

Gdy pokarm przejdzie przez poprzednie komory, dociera do jelita, gdzie trwa trawienie, a przede wszystkim wchłanianie składników odżywczych.

Przewód pokarmowy cieląt różni się nieco od przewodu pokarmowego krów

Podczas pierwszych tygodni życia cielęcia przełyk jest bezpośrednio połączony z trawieńcem. To tak jak przewód pokarmowy każdego innego zwierzęcia, które nie jest przeżuwaczem. Ta anatomiczna cecha jest znana jako rynienka przełykowa.

Ponieważ cielęta nie mają dobrze rozwiniętego żwacza, a w pierwszych dniach jedynym pokarmem, jaki spożywają, jest mleko matki, przewód pokarmowy utrzymuje mleko z dala od żwacza. Dzięki temu nie dochodzi do fermentacji ani komplikacji trawiennych, takich jak wymioty, kolka, czy biegunka.

Pochylenie głowy cielęcia podczas ssania ułatwia pracę tego przewodu. Ta struktura nie jest już przydatna po odstawieniu zwierzęcia od mleka matki.

Jak widać, to nie prawda, że krowy mają cztery żołądki. Mają jednak złożoną strukturę trawienną przydatną do wydajnego trawienia dużej ilości pożywienia roślinnego. Zdrowie układu pokarmowego bydła jest ważne, a niewielkie zmiany w jego diecie mogą prowadzić do komplikacji zdrowotnych.