Wydziobywanie piór: powody i leczenie
Wydziobywanie piór jest powszechnym problemem wśród ptaków domowych. Jest to problem behawioralny trudny do zwalczenia i powodujący wiele problemów zarówno dla zwierzęcia, jak i jego właściciela. Czytaj dalej, aby uzyskać więcej informacji na ten temat i co możesz zrobić, aby zaradzić na ten problem.
Poniżej przedstawiamy zarówno przyczyny, jak i objawy wydziobywania piór przez ptaki. Omawiamy też środki zaradcze, jakich podjęcie warto rozważyć w tej sytuacji.
Niezwykle ważne jest zapobieganie, a także wiedza o tym, co robić, jeśli ptak domowy wydziobuje sobie pióra. Pamiętaj, że problem jakim jest wydziobywanie piór może przybierać na sile i przyczynić się do poważniejszych problemów.
Wydziobywanie piór – w czym problem?
Nadmierne wydziobywanie piór jest zaburzeniem behawioralnym. Ptak mający taki problem zaczyna stopniowo coraz częściej wydziobywać sobie pióra, co dla właściciela pozornie nie ma żadnej oczywistej przyczyny. Jest to coś innego od sezonowego zrzucania piór i wyróżnia się tym, że znikają pióra tylko z tych obszarów, do których ptak może sam dotrzeć dziobem.
Przewlekła postać tego zachowania kwalifikuje się jako zaburzenie obsesyjno-kompulsywne. Ptak może wydziobywać pióra sobie lub innym ptakom. Dlatego ważne jest, aby przez cały czas uważnie obserwować ptaka i w razie potrzeby tymczasowo oddzielić partnerów z klatki.
Jeśli masz więcej niż jednego ptaka w jednej klatce i u jednego z nich dostrzegasz wydziobane pióra, zachowaj spokój. Istnieje pewien logiczny sposób, aby dowiedzieć się, który ptak jest odpowiedzialny za wydziobywanie piór.
Przyjrzyj się dokładnie ptakowi, któremu brakuje piór – Czy ptakowi brakuje piór na głowie? Jeśli tak, winowajcom jest jego współlokator. Choć jest to dość oczywiste, że ptak nie może oskubać sobie własnej głowy, czasem właściciele tracą głowę i zapominają o tym podstawowym fakcie.
Dlaczego ptaki wydziobują sobie pióra
Wydziobywanie piór wynika z nadmiernego drapania się przez ptaka. Jest to wrodzona reakcja, wyzwalana w odpowiedzi na receptory skórne – które informują, że niektóre pióra są niewłaściwie umiejscowione. Drapanie może być wyzwalane też przez mechanizm kontroli stresu.
Wydziobywanie piór najczęściej wynika z jednego z czterech głównych przyczyn:
- Przyczyny genetyczne. Niektóre gatunki, na przykład papugi, wydają się mieć większe predyspozycje do tego zachowania. To jednak nadal pozostaje do udowodnienia.
- Choroby. Mogą to być wewnętrzne czy też zewnętrzne pasożyty, niedożywienie, alergie lub choroby skóry i wątroby.
- Przyczyny środowiskowe. Niekorzystne umieszczenie klatki, brak lub nadmiar kąpieli lub zmiany w fotoperiodzie.
- Zachowania kompulsywne. Są najbardziej znanym powodem wydziobywania piór i wynikają z tego, że ptak usuwa pióra z powodu niepokoju i/lub depresji. Zwykle jest to spowodowane brakiem pozytywnych bodźców, śmiercią lub separacją od partnera lub właściciela. Wydziobywanie piór w wyniku depresji może być również spowodowane m.in. stresem związanym z przeniesieniem zwierzęcia z jego naturalnego środowiska do niewoli.
Teraz wyjaśnimy, po czym rozpoznać wydziobywanie piór. Czytaj dalej!
Objawy wydziobywania piór
Utrata piór nie jest jedyną oznaką, że Twój ptak może mieć problem z wydziobywaniem piór. Właściciel powinien umieć odróżnić objawy tego problemu od normalnej wymiany upierzenia, aby postawić prawidłową diagnozę. Dlatego poszukaj następujących objawów, aby ułatwić leczenie weterynarzowi:
- Brak piór w obszarach, do których ptak może sam sięgnąć dziobem (jeśli jest jedynym ptakiem w klatce)
- Złamane lub źle wypielęgnowane pióra, bo ptaki czasem nie wyrywają sobie całych piór, tylko ich końce
- Ocieranie nogami o żerdź lub inne powierzchnie jest rzadszym zachowaniem, ale czasami w ten sposób ptaki wyrywają sobie pióra z nóg
- Czasami ptaki mogą również skubać sobie pazury i stopy, tym samym powodując rany w tych miejscach
Sposoby na problem z wydziobywaniem piór
Co powinien zrobić właściciel ptaka, gdy zidentyfikuje problem z wydziobywaniem piór i jego przyczyny? Rozwiązaniem jest rozpoczęcie niezbędnego leczenia, jeśli przyczyna jest organiczna. W wyniku leczenia ptak powinien zaprzestać tego autodestruktywnego zachowania.
Coś podobnego dzieje się, gdy przyczyną jest środowisko: najważniejszą rzeczą tutaj jest rozpoznanie czynników, które stresują ptaka. Niektóre środki zaradcze, jakie możesz podjąć, to:
- Utrzymywanie niskiego poziomu hałasu otoczenia
- Cykle świetlne powinny pozwolić ptakowi odpocząć
- Używanie odpowiedniej klatki i umieszczenie jej wysoko, aby ptak nie czuł się bezbronny (rozmiar powinien być odpowiedni i pozwalać ptakowi na poruszanie się, aby się w niej nie nudził)
- Odpowiednia higiena żywienia w celu zapobiegania chorobom
- Wyeliminowanie obecności drapieżników lub innych zwierząt. Na przykład ta sroka, która przysiada na tarasie, aby obserwować twojego kanarka, wymyśla sposoby na jego zjedzenie, a Twój ptak dobrze o tym wie. Może się również zdarzyć, że Twój ptak boi się Twojego psa, bez względu na to, jak słodki jest to psiak.
Gdy przyczyną wydziobywania piór jest czystko behawioralna, należy natychmiast zastosować środki zaradcze, takie jak tworzenie codziennej rutyny, dbanie o dobrą jakość karmienia i odpowiednio częste pozytywne bodźce, aby ptak się nie nudził.
W ekstremalnych przypadkach można sięgnąć po specjalny kołnierz ochraniający przed skubaniem. To rozwiązanie należy dokładnie rozważyć, ponieważ nakłada on pewne ograniczenia fizyczne i ptak nie będzie w stanie czyścić sobie piór. Niestety taki kołnierz jest bardzo niewygodny i nie pozwala na swobodne poruszanie się ani jedzenie.
Obecnie badane są leki homeopatyczne i akupunktura. Akupunktura wydaje się być skutecznym rozwiązaniem w przypadku niektórych gatunków, takich jak nimfy.
Jak ważne jest proszenie o pomoc
Ptaki mają złożone osobowości, więc leczenie tego typu problemu musi być dostosowane do każdego osobnika. Skonsultowanie się z profesjonalistą zawsze powinno być pierwszą opcją, gdy zauważysz problem ze skubaniem piór. Niestety wydziobywanie piór jest trudne do zdiagnozowania i całkowitego wyeliminowania, a nawroty są częste.
Zakończmy pewną kwestią do zastanowienia: czy ptak w klatce jest szczęśliwy? Czasami zabranie ptaka do domu jest dla niego najlepszym rozwiązaniem, ale ty jako właściciel musisz pamiętać, że nie są to gatunki udomowione.
Zanim podzielisz się swoim życiem i przestrzenią z ptakiem, dobrze przemyśl, czy masz narzędzia, które pozwolą mu być całkowicie szczęśliwym i zdrowym w Twoim towarzystwie i otoczeniu, które mu zaoferujesz.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
HEIDENREICH, B. Solving companion parrot behaviour problems In: Proceedings of the 26th annual conference, ed. Association of avian veterinarians, 2005; 219-227
Bargalló, F., Moura, A. S., García, C., Grífols i Ronda, J., & Martínez Silvestre, A. (2021). Picaje en aves psitácidas. AV exóticos. http://axonveterinaria.net/web_axoncomunicacion/auxiliarveterinario/17/av17_Picaje_aves_psitacidas.pdf
Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.