Ważki: wszystko co należy wiedzieć o tym owadzie
Napisane i zweryfikowane przez prawnika Francisco María García
Ważki są drapieżnikami mięsożernymi, które odgrywają ważną rolę w ekosystemie ze względu na duże ilości zjadanych komarów. Dzięki temu pomagają zapobiegać chorobom, takim jak żółta febra i malaria.
Niewątpliwie ważki są fascynującymi owadami, które wzbudzają ciekawość ludzi dzięki temu, że są bohaterami wielu mitów, wierzeń i opowieści, które od stuleci pobudzają wyobraźnię ludzi. Poniżej możesz dowiedzieć się więcej o tym dużym uskrzydlonym owadzie i wpływie, jaki wywarł na kulturę.
Ważki: zauważalne cechy morfologiczne
Obecnie istnieje ponad 5500 różnych znanych gatunków ważek. Naukowcy szacują, że pojawiły się po raz pierwszy ponad 300 milionów lat temu. Oznaczałoby to, że były ma świecie zanim pojawiły się tutaj jakiekolwiek ludzkie cywilizacje i są starsze od dinozaurów.
Stworzenia te mają cienki i długi brzuch, a ich duże, okrągłe oczy niemal stykają się ze sobą. Ich morfologia oczna zapewnia im doskonałe postrzeganie otoczenia – zakres widzenia wynosi 360 stopni.
Ważki mają sześć nóg pokrytych drobnymi włoskami, które pozwalają im złapać zdobycz. U niektórych gatunków, cztery duże skrzydła mogą mierzyć od 2 do 19 cm długości.
Dieta
Ważki są bardzo skutecznymi drapieżnikami mięsożernymi i uważa się, że kontrolują populację komarów i innych owadów. Mogą być małe, ale są świetnymi myśliwymi i znajdują się na szczycie łańcucha pokarmowego wśród owadów. Ze względu na ich niezwykłą zwinność i “meszek” na nogach mogą łapać owady w powietrzu.
Rola, jaką odgrywają ważki w ekosystemie, bardzo pomaga ludzkim istotom. Zmniejszenie populacji ważek byłoby ryzykowne nie tylko dla równowagi ich siedlisk, ale także dla naszego zdrowia.
Siedliska
Ogromna większość gatunków ważek pochodzi z ciepłych klimatów, głównie z regionów tropikalnych i subtropikalnych. Można je jednak znaleźć na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Bieguna Północnego i Antarktydy. Dodatkowo, czas przez jaki żyją na naszej planecie jest dowodem ich odporności i zdolności adaptacyjnych.
Jak latają ważki
Ważki są również znane ze swojej wielkiej zwinności i odporności podczas lotu. Mają małe pierścienie na brzuchu, które pomagają im napędzać całe ciało i zwiększać moc i prędkość podczas lotu.
Ich lekka i długa struktura ciała wraz z czterema potężnymi skrzydłami i pierścieniami pozwala im osiągać wysokie prędkości. Ważka może latać non-stop przez kilka godzin z prędkością 60 km / godzinę. Może również szybko wystartować bez potrzeby stosowania zewnętrznych impulsów.
Reprodukcja
Ważki spędzają dużą część swojego życia w pobliżu wody, ponieważ tam łączą się w pary. Samce zazwyczaj walczą, aby “zdobyć” samicę na określonym terytorium. Po tym, jak zostanie “ukoronowanym” zwycięzcą, musi chronić swoją partnerkę, gdy ta składa jaja w wodzie.
Cykl życia każdej ważki zaczyna się w wodzie, w postaci wodnej nimfy. Na tym etapie życia oddychają przez skrzela i żywią się robakami oraz kijankami.
Mają też rodzaj maski z dużymi kłami, aby złapać swoją zdobycz. Ten etap życia różni się w zależności od gatunku ważek, zwykle od kilku tygodni do ośmiu lat.
Kiedy nimfy przechodzą metamorfozę, zrzucają skórę, maskę i kły, aby stać się dorosłą ważką. U większości ważek ich dorosłe życie jest krótkie i trwa zaledwie kilka tygodni.
Znaczenie ważki w kulturze popularnej
W tradycyjnej kulturze indiańskiej ważka jest uważana za symbol transformacji i odrodzenia. Dlatego są często kojarzone z reinkarnacją i duszami zmarłych. Istnieją również totemy przedstawiające te owady, które reprezentują siłę i dobrobyt.
Birmańczycy regularnie wykonywali rytuał rzucania ważek do wody otaczającej ich osady. Dzisiaj ludzie wierzą, że ich intencją było kontrolowanie populacji komarów, aby uniknąć rozprzestrzeniania się chorób, takich jak żółta febra lub malaria. Ten rytuał w mitologii indiańskiej miał zapewnić ochronę.
Ponadto sposób lotu i kolory ważek oraz migoczące duże skrzydła od wieków powodują prawdziwą fascynację w wielu cywilizacjach. Również ich zdolność do przetrwania, transformacji jest uważana za inspirację dla ludzkiej egzystencji.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Barrera-Escorcia, H., Villeda-Callejas, M. P., & Lara-Vázquez, J. A. (2006). El vuelo de las libélulas y su utilización en la tecnología. Revista Chapingo. Serie Ciencias Forestales y del Ambiente, 12(1), 31-37. https://www.redalyc.org/pdf/629/62912104.pdf
- Herrera, T., Gavira, O., & Blanco, F. (2009). Habitantes del agua Odonatos. Agencia Andaluza del Agua. Consejería de Medio Ambiente. Junta de Andalucía. https://www.juntadeandalucia.es/medioambiente/portal_web/agencia_andaluza_del_agua/participacion/publicaciones/odonatos/odonatos.pdf
- Jara, F. G., & Muzón, J. (2022). El mundo de las libélulas y su rol en los ecosistemas. Desde La Patagonia. Difundiendo Saberes, 10(16), 36–43. https://revele.uncoma.edu.ar/index.php/desdelapatagonia/article/view/3871
- Kundanati, L., Das, P., & Pugno, N. (2019). Prey capturing and feeding apparatus of dragonfly nymph. BioRxiv. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/536805v1
- Ramírez, Alonso. (2010). Capítulo 5: Odonata. Revista de Biología Tropical, 58(S4), 97-136. https://www.scielo.sa.cr/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0034-77442010000800005
- Bremmer, J. (2003). El Concepto del Alma En La Antigua Grecia. Siruela. https://books.google.es/books?id=3NarBO57m9QC&dq=libelula+reencarnaci%C3%B3n+alma+muertos&lr=&hl=es&source=gbs_navlinks_s
- Cannell, A. E. R. (2018). The engineering of the giant dragonflies of the Permian: revised body mass, power, air supply, thermoregulation and the role of air density. The Journal of Experimental Biology, 221(Pt 19), jeb185405. https://doi.org/10.1242/jeb.185405
- Rowe, R. (2020). History of dragonfly flight. International Journal of Odonatology, 23(1), 9-11. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13887890.2019.1682852
- Sánchez-Herrera, M., & Ware, J. (2012). Biogeography of dragonflies and damselflies: highly mobile predators. En Lawrence, Stevens (Ed.). Global Advances in Biogeography, (291-306). https://www.researchgate.net/publication/224829536_Biogeography_of_dragonflies_and_damselflies_the_highly_mobile_predators
- Stoks, R., & Cordoba-Aguilar, A. (2012). Evolutionary ecology of Odonata: a complex life cycle perspective. Annual review of entomology, 57, 249-265. https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev-ento-120710-100557
- Serrano-Meneses, M. A. (2015). Libélulas y caballitos del diablo de Tlaxcala. Editorial: Universidad Autónoma de Tlaxcala. Capítulo 1, 8-32. https://www.researchgate.net/publication/282673041_Libelulas_y_caballitos_del_diablo_de_Tlaxcala
- Torralba-Burrial, A. (2015). Clase Insecta. Orden Odonata. Revista IDEA-SEA, 41, 1-22. http://sea-entomologia.org/IDE@/revista_41.pdf
- Wakeling, J. M., & Ellington, C. P. (1997). Dragonfly flight. III. Lift and power requirements. The Journal of experimental biology, 200(3), 583-600. https://journals.biologists.com/jeb/article/200/3/583/19131/Dragonfly-Flight-III-Lift-and-Power-Requirements
- Wakeling, J. M., & Ellington, C. P. (1997). Dragonfly flight. II. Velocities, accelerations and kinematics of flapping flight. The Journal of Experimental Biology, 200(3), 557-582. https://journals.biologists.com/jeb/article/200/3/557/19134/Dragonfly-flight-II-Velocities-accelerations-and
Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.