Kozica południowa - czym jest to tajemnicze zwierzę?

Napisane i zweryfikowane przez weterynarza Érica Terrón González

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Kozica południowa jest jednym z najmniej znanych spośród wszystkich dzikich zwierząt kopytnych zamieszkujących europejskie góry. W dzisiejszym artykule przedstawimy krótką charakterystykę tego tajemniczego zwierzęcia.

Kozica południowa

Kozica południowa jest podgatunkiem kozicy środkowoeuropejskiej, zamieszkującej region Pirenejów z podgatunkiem kantabryjskim (Rupicapra rupicapra parva).

Ludzie znają te zwierzęta również jako sarrio w Pirenejach Aragońskich, ale na innych obszarach nazywane są również chizar lub icharzo.

Ich siedliska znajdują się na wysokości od 1500 do 3050 metrów, ale zimą przenoszą się na niższe poziomy. Podobnie, jak wszystkie jeleniowate, są zwierzętami społecznymi i tworzą stada składające się z samców i samic wraz z młodymi.

Dorosłe okazy ważą od 20 do 40 kilogramów i mogą żyć do 20 lat. W przeciwieństwie do innych jeleniowatych, zarówno samiec, jak i samica kozicy południowej ma rogi.

Chociaż rogi samicy mogą być dość podobne pod względem długości, są nieco cieńsze, rosną bardziej równolegle i mają mniej wyraźne zakrzywienie. Futro jest w kolorach ziemi i latem staje się lekko czerwonawe.

Zamieszkują głównie Pireneje, Góry Kantabryjskie i Apeniny. To zwierzę wyłącznie roślinożerne. Ponadto ich ruja występuje od listopada do początku grudnia. Generalnie cielęta rodzą się w drugiej połowie maja aż do początku czerwca.

Samica rodzi jedno cielę lub, bardzo rzadko, bliźniaki.

Kozica południowa w Pirenejach

Populacja kozic w dużej mierze zajmuje masywy Pirenejów oraz niektóre góry należące do Pre-Pirenejów. Narodowe rezerwaty zwierzyny łownej odpowiedzialne przez Generalitat de Catalunya zarządzają większością tej populacji, a także chronią okazy żyjące w parku narodowym.

Historyczna ewolucja tej populacji wykazuje tendencję wzrostową, która umożliwia polowanie na nią.

Jedną z trudności, jakie napotyka rozród tego gatunku w Pirenejach, jest pojawienie się choroby wywoływanej przez pestiwirusa. Ludzie znają ją pod nazwą „choroba graniczna” i od 2001 roku doprowadziła do wielu zgonów. To z kolei doprowadziło do zmian w zarządzaniu gatunkiem, co skończyło się zakazem polowań sezonowych.

Mając na celu uzyskanie obiektywnych danych na temat gatunków występujących na tym obszarze, Pireneje katalońskie od 2001 roku prowadzą program monitorowania kozic.

Program ten obejmuje spisy i zbieranie danych dotyczących okazów zabitych podczas polowań. Uwzględniane są także te, które zostały znalezione martwe, a także przeprowadzane jest zarządzanie populacją według sektorów.

Status i zarządzanie kozicą południową w Nawarrze

Populacja ta zamieszkuje dolinę Larra-Belagua i masywy Ezkaurre oraz końcowy odcinek Ori-Lakartxela. Jest to raczej niewielka populacja, ale jest w dobrym stanie i charakteryzuje się demograficznymi cechami populacji o niskiej gęstości i środowisk leśnych.

Ludzie monitorowali tę populację od lat 90. i od tego czasu zaobserwowali wzrost liczby okazów.

Status i zarządzanie kozicą południową w Aragonii

Od 1995 r. szereg działań podjętych przez rząd Aragonii umożliwił władzom skonsolidowanie zarządzania rezerwatami łowieckimi kozic w Pirenejach Aragońskich.

Utworzonych zostało 16 jednostek zarządzających składających się z masywów górskich. Oprócz tego władze oszacowały również populacje w każdym z nich.

Dziękujemy za przeczytanie artykułu!