Białucha arktyczna: charakterystyka, siedlisko i zachowanie

Napisane i zweryfikowane przez biologa Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Ostatnia aktualizacja: 23 czerwca, 2023

Białucha arktyczna – znane również jako biały wieloryb – to piękne zwierzę morskie wyróżniające się wydatną “głową”. Są bliskimi krewnymi delfinów, więc ich morfologia jest dość podobna. Są jednak w pełni przystosowane do zimna i żyją na obszarach, które nie są odpowiednie dla innych gatunków.

Naukowa nazwa tego “wieloryba” to Delphinapterus leucas. Należy do podrzędu Cetacea, który grupuje wszystkie ssaki wodne. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się wszystkiego, co musisz wiedzieć o białuchach arktycznych.

Taksonomia białuch arktycznych

Białuchy arktyczne należą do Odontoceti, grupy ssaków morskich charakteryzujących się zębami w pysku. Według badania opublikowanego w czasopiśmie Conservation Genetics Resources jego najbliższymi krewnymi są narwale i delfiny, z którymi dzieli znaczną część swojej morfologii. Mimo to ich wygląd różni się na tyle, że można je od siebie odróżnić.

Ten piękny gatunek jest jedynym ze swojego rodzaju (Delphinapterus), chociaż niektóre ostatnie analizy sugerują, że istnieje kilka subpopulacji, które mogą zróżnicować jego linię. Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), co najmniej 21 odizolowanych populacji istnieje w częściowej izolacji w całym jej zasięgu.

Oznacza to, że chociaż istnieje tylko jeden gatunek w obrębie rodzaju, subpopulacje mogą przekształcić się w podgatunki, jeśli warunki będą odpowiednie. Jest to nadal założenie, ponieważ obecnie nie ma twardych dowodów na jego poparcie. Wiadomo jednak, że izolacja geograficzna jest decydującym czynnikiem specjacji.

Gdzie żyje ten ssak morski?

Białucha arktyczna żyje w wodach Arktyki i regionów subarktycznych. W rzeczywistości są one jednymi z niewielu ssaków morskich, które pozostają na tym obszarze przez cały rok. W związku z tym badanie opublikowane w czasopiśmie Polar Biology twierdzi, że gatunek ten jest ściśle związany z lodem morskim.

Te małe “białe wieloryby” spędzają większość czasu w pobliżu brzegu lub formacji lodowych, ale są w stanie wpłynąć do oceanu lub zanurkować na głębokość prawie 800 metrów.

Jednak obserwacje tego gatunku wydają się wskazywać, że zimno ma pewien ograniczający wpływ na jego ruchy, ponieważ gdy temperatura spada, ma tendencję do pozostawania blisko powierzchni.

Cechy fizyczne białuchy arktycznej

Białucha arktyczna nazywana jest “białym wielorybem”, ponieważ jako dorosły osobnik wykazuje charakterystyczny biały kolor na całym ciele. Ponadto mierzą one od 3 do 7 metrów długości, dorównując wielorybom pigmejskim.

Ten ssak morski wykazuje również dymorfizm płciowy w odniesieniu do jego wielkości. Według Animal Diversity Web samce tego gatunku są o około 25% większe od samic.

Patrząc na to z innej strony, różnica w długości między obiema płciami wynosi średnio 1,2 metra.

Chociaż jest znany jako “wieloryb”, jego morfologia jest bardziej podobna do delfina. Charakteryzuje się jednak dwiema różnicami: nie ma płetwy grzbietowej, a jego głowa ma wypukłość, organ znany jako “melon”. Ta ostatnia struktura jest niezbędna dla białuchy, ponieważ niektórzy eksperci sugerują, że wspiera ona system echolokacji.

Krótko mówiąc, ciało białuchy jest wydłużone i zakrzywione, z wyraźnym “garbem”. Ponadto ma dwie płetwy piersiowe i płetwę ogonową. Jego skóra jest gruba i może wydawać się gładka lub mieć szereg fałd lub zmarszczek. Ma również stosunkowo “małe” usta z serią 8-9 zębów w każdej szczęce.

Wygląd młodych

Wylęgi białuch arktycznych zachowują te same cechy fizyczne co dorosłe osobniki, z wyjątkiem białego koloru typowego dla tego gatunku. Po urodzeniu młode mają odcienie szarości, brązu lub ciemnoniebieskiego, które rozjaśniają się w miarę wzrostu do białego. Jednak na tym etapie życia można je pomylić z ich bliskimi krewnymi, narwalami.

Białucha arktyczna jest zwierzęciem mięsożernym, które żywi się szeroką gamą ryb i bezkręgowców morskich. Ze względu na swoje rozmieszczenie, jego dieta może się nieco różnić w zależności od dostępności zdobyczy w jego siedlisku. Mimo to, najczęstsze składniki jego diety to

• ośmiornice
• kalmary,
• krewetki,
• łosoś,
• dorsz arktyczny,
• olakon,
• stynka tęczowa.

Według badania opublikowanego w czasopiśmie Marine Fisheries Review. dieta białuch również zmienia się wraz z wiekiem. Młode osobniki mają tendencję do spożywania mniejszych ofiar, takich jak kraby i krewetki, podczas gdy dorosłe szukają większych przekąsek.

W przeciwieństwie do tego, co mogłoby się wydawać, białuchy zjadają swoje ofiary w całości lub w dużych kawałkach. Chociaż mają zęby, nie są one tak długie i utrudniają ich zmiażdżenie. Jest to główny powód, dla którego wolą połykać pożywienie niż je przeżuwać.

Zachowanie białuchy arktycznej

Gatunek ten charakteryzuje się spokojnym i pogodnym zachowaniem, spędzając większość życia pływając powoli w swoim środowisku. W przeciwieństwie do innych “wielorybów“, białuchy nie skaczą ani nie wychodzą często z wody.

Jednak co jakiś czas muszą wypływać na powierzchnię, aby oddychać, ale wystarczy, że podniosą tylko otwór oddechowy, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na tlen.

W sezonie zimowym niektóre populacje białuch migrują do cieplejszych obszarów w regionach subarktycznych.

Jeśli chodzi o to przemieszczenie, badanie w czasopiśmie Polar Biology opublikowanym w 2014 r., wspomniano, że wydaje się to być adaptacją do braku zasobów sezonowych. Podobnie, istnieje pewna wierność ich miejscom lęgowym.

Innym interesującym aspektem jest to, że białuchy arktyczne podążają tą samą trasą migracyjną, co ich poprzednicy. Oznacza to, że ich ruchy można przewidzieć. W związku z tym myśliwi i niektóre drapieżniki wykorzystują tę cechę behawioralną, aby je schwytać.

Ten ssak morski jest gatunkiem społecznym, który lubi żyć w grupach liczących od 2 do 10 członków. W czasie migracji liczba ta może chwilowo wzrosnąć. Zależy to jednak w dużej mierze od gęstości zaludnienia na danym obszarze.

Wokalizacje

Wokalizacje białuch są nieco podobne do tych wydawanych przez delfiny. Jednak wzorce i intensywność są tak różne, że wydają się być regulowane przez złożony i nieznany “język”. Według badań opublikowanych w Journal of the Acoustical Society of America stwierdzono, że mają one co najmniej 34 różne rodzaje wokalizacji.

Chociaż jest zbyt wcześnie, aby powiedzieć, co oznacza każdy z tych dźwięków, wykazano, że są one używane w pewnych z góry określonych wzorcach. Jak wspomniano w badaniu opublikowanym w czasopiśmie Marine Biology białuchy arktyczne mają specjalne wokalizacje do komunikacji na duże i małe odległości.

Rozmnażanie

Rozmnażanie białuch arktycznych odbywa się przed zimową migracją, więc ma przerwę trwającą od wiosny do jesieni. Celem samic jest posiadanie potomstwa na obszarach z “ciepłymi” wodami i obfitymi zasobami.

Białuchy arktyczne są poligamiczne i zarówno samice, jak i samce łączą się w pary z kilkoma partnerami. W rzeczywistości, zgodnie z artykułem opublikowanym w czasopiśmie Aquatic Mammalsu tego gatunku występuje konkurencja plemników. Oznacza to, że samiec zapładniający samicę jest tym, który produkuje “najsilniejsze” i najszybsze plemniki, co służy jako siła selekcji naturalnej.

Ciąża białuch trwa około 14 miesięcy i rodzi jedno cielę. Po urodzeniu młode jest zależne od matki przez co najmniej 2 lata. Jest to jeden z powodów, dla których co 3 lata rodzi się tylko jedno cielę.

Status ochrony

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje białuchy jako gatunek “najmniejszej troski”. Wynika to z braku informacji na temat jego populacji. W związku z tym niemożliwe jest przypisanie poziomu ryzyka współmiernego do ich statusu.

Jednak różne władze lokalne – takie jak Alaska –zgłosiły alarmujący spadek liczby białuch w pobliżu ich wybrzeży. W rezultacie niektóre kraje klasyfikują ten gatunek jako ”zagrożony” lub “narażony na ryzyko. Chociaż nie ma on wielu drapieżników, stoi w obliczu innych zagrożeń: polowań, zanieczyszczenia jego siedlisk i zmian klimatycznych.

Enigmatyczne ssaki morskie

Jak widać, białuchy arktyczne to interesujące zwierzęta, które kryją w sobie kilka ciekawostek. Chociaż wiele aspektów na ich temat jest nieznanych, jasne jest, że są one uderzającym zwierzęciem o dużym znaczeniu gospodarczym i biologicznym.