Rośliny trujące - najbardziej toksyczne dla zwierząt

Napisane i zweryfikowane przez biologa Paloma de los Milagros

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Zatrucie pokarmowe jest jedną z najczęstszych dolegliwości spotykanych w gabinetach weterynaryjnych. Często to niewiedza właścicieli zwierząt prowadzi do poważnych konsekwencji. Warto zapoznać się z toksycznością niektórych roślin w naszym otoczeniu. Pewne rośliny trujące to największy wróg naszych czworonogów.

Chociaż koty często sięgają po liście roślin czy trawę, to jednak psy mają tendencję do intensywnego ich spożywania. Najczęściej związane jest to z łagodzeniem i zapobieganiem niektórym dolegliwościom.

Zazwyczaj mają działanie oczyszczające. Jednak skłonność zwierząt do zjadania roślin może prowadzić do poważnych konsekwencji. W przypadku najbardziej trujących przedstawicieli flory, może dojść do poważnych obrażeń i chorób.

Rośliny trujące w naszym otoczeniu

Nasze zwierzęta, szczególnie koty bardzo często obgryzają nasze kwiaty, zarówno doniczkowe jak i te cięte. Warto jednak pamiętać, że niektóre z gatunków flory wykazują podstępne substancje. Toksyczność roślin wynika z zawartych w nich substancji chemicznych, które w naturze pełnią funkcje obronne, chroniące rośliny przed zjedzeniem.

• Aloes. Pierwszym przykładem jest sprzyjający ludzkiemu zdrowiu aloes. Ma odwrotne działanie wobec zwierząt. Zawiera bowiem toksyczne soki. Rozpoznamy je po żółtawym kolorze. W przeciwieństwu do żelu z aloesu, który może mieć lecznicze zastosowanie na podrażnienia skóry, czy błony śluzowej.
  Trujące soki mogą doprowadzić do zaburzeń żołądkowo-jelitowych, np. biegunki, bądź zaburzeń rytmu serca.  Aloes zawiera też saponiny, które mogą wywoływać stany depresyjne u zwierzęcia.
  
• Anturium. Jest to jedna z najbardziej trujących roślin, bowiem zawiera szczawian wapnia zarówno w kwiacie, jak i w swojej łodydze. Niebezpieczeństwo zwiększone jest poprzez atrakcyjność rośliny. Jej charakterystyczne kształt i barwa zachęcają szczególnie koty. Może doprowadzić do obrzęku twarzy, paraliżu języka, wymiotów i złego samopoczucia.
• Cebulki tulipanów, żonkili i hiacyntów. Ze względu na swoją morfologię, cebulki ułożone w pojemnikach z wodą, czy w doniczce, dla ciekawskich zwierząt mogą mieć szczególnie negatywne konsekwencje. Prowadzą do zapalenia żołądka i jelit czy kontaktowego zapalenia skóry. Odpowiedzialne za toksyczność roślin są alkaloidy, w tym galantamina.
• Kalia. Podobnie jak anturium, wytwarza szczawian wapnia, znajdujący się szczególnie w kwiatach. Przez to też do najsilniejszych dolegliwości dochodzi na poziomie układu pokarmowego. Powoduje też obrzęk pyska i paraliż języka.
• Żebro Adama, czyli gorysz lekarski. Rośliny trujące niepozornie zajęły swoje miejsce w naszych domach i biurach. Jednym z częstych przykładów jest gorysz, który charakteryzuje duża toksyczność. Powoduje podrażnienie błon śluzowych, nadmierne ślinienie, świąd i obrzęki pyska.
• Poinsecja. Już sama jej nazwa nawiązuje do angielskiego słowa, oznaczającego truciznę (ang. poison). Wśród niebezpieczeństw wymienić możemy kontaktowe zapalenie skóry, któremu towarzyszy świąd i obrzęk. Oprócz tego może dojść do różnych zaburzeń żołądkowo-jelitowych u  zwierząt. Popularna gwiazda betlejemska, jak wszystkie wilczomlecze, wykazuje w swych tkankach biały sok zawierający lateks. Działa on drażniąco na śluzówki, może powodować wymioty.

Pozostałe rośliny trujące

Niepozorne rośliny okazują się niezwykle toksyczne dla naszych zwierząt domowych. Na naszej liście znajdują się jeszcze trzy inne gatunku roślin, których powinniśmy unikać, jeśli współdzielimy dom z pupilem.

• Lilie. Praktycznie wszystkie odmiany i gatunki, należące do rodzaju Liulium są wysoce toksyczne. Zarówno ich liście, jak i kwiaty i pyłki. Uważa się, że mogą powodować stosunkowo łagodne problemy żołądkowo-jelitowe u psów. Jednak stanowią poważne zagrożenie dla kotów.
  

  Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) otrzega o natychmiastowej ostrej niewydolności nerek u kotów, spowodowanej spożyciem lilii. 

• Bluszcz. Wywołuje reakcje alergiczne z podrażnieniem błon śluzowych, świądem, a nawet niewydolnością oddechową. Nasze zwierzęta domowe zazwyczaj jednak spotykają się z rośliną w ogrodach i parkach. Wskazuje to na czujność, jakiej wymagają spacery z czworonogami.
• Psianka czarna czyli czarcie jagody. Czy faktycznie pochodzą od samego czarta? Trudno to stwierdzić. Na pewno jednak prowadzą do wymiotów, rozszerzeń źrenic i ogólnego osłabienia organizmu zwierząt. Charakteryzują się neurotoksycznością, w całej swojej okazałości.
• Cis. Trujący jest każdy jego fragment za wyjątkiem owocu, stanowi on duże zagrożenie dla zwierząt i może skutkować biegunką, podrażnieniami śluzówki, zaburzeniami układu oddechowego oraz pracy serca.
• Bez czarny. Uwielbiany przez nas, zaś niebezpieczny dla zwierząt. Może prowadzić do rozstroju układu pokarmowego, w nielicznych przypadkach do śpiączki.
• Bukszpan. Szczególnie należy zwrócić uwagę na tę roślinę w czasie świąt wielkanocnych, kiedy dekorujemy nią całe domy. Pamiętajmy, że może prowadzić do biegunki, wywoływać wymioty i podrażnienie skóry oraz błon śluzowych.
• Wawrzynek wilczełyko. Choć pięknie prezentuje się w lasach, to jest skrajnie niebezpieczny dla życia naszych zwierząt. Wszystkie części tej rośliny są toksyczne.

Pamiętajmy, ze psianka czarna jest trująca zarówno dla zwierząt, jak i dla ludzi. Głównie za sprawą solaniny. Jednak to nie owoce, a liście zawierają najwięcej toksycznej substancji.

Zobacz również: Kocimiętka: czy jest zdrowa dla Twojego kota?

Podsumowanie

Rośliny trujące, które mogą zaszkodzić naszym pupilom (czy nam samym) kontynuują w nieskończoność. Wszystko zależy nie tylko od gatunku roślin, ale i od zwierząt, wobec których mogą stanowić zagrożenie.

Większość roślin podobnych do gwiazd betlejemskich, czy tych z ozdobnymi kwiatami i owocami podobnymi do jagód – mogą stanowić zagrożenie dla zwierząt. To samo tyczy się niektórych kaktusów. Oczywiście pamiętajmy też o sztucznych kwiatach, które w wielu przypadkach zawierają toksyczne i chemiczne substancje.

Do najczęstszych objawów zatrucia roślinami należą: brak apetytu, wymioty, biegunka, bóle brzucha, konwulsje, trudności w połykaniu, obrzmiały język czy drgawki. 

Przed zakupem jakiejkolwiek rośliny, upewnij się czy jest kompatybilna z Twoim czworonożnym przyjacielem. Pamiętaj, aby pilnować zwierząt na spacerach. Rośliny trujące mogą znajdować się w Twoim parku, czy ogrodzie. Dopilnuj, aby nie zaszkodziły zwierzakom.