Zaburzenia kompulsywne oraz manie u psów

Napisane i zweryfikowane przez prawnika Francisco María García

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Zaburzenia kompulsywne i manie należą do najczęstszych zaburzeń zachowania u zwierząt domowych. Składają się one z wzorców klinicznych cechujących się tym, że zwierzę traci umiejętność do kontrolowania własnych emocji. Zamiast tego wyraża je poprzez pewne zachowania obsesyjne.

Taki brak kontroli jest zazwyczaj tymczasowy, ale w poważniejszych przypadkach może trwać nieprzerwanie przez kilka godzin. Właśnie dlatego stan ten stanowi zagrożenie zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego zdrowia zwierzęcia.

Jakby tego było mało, może to prowadzić nawet do samookaleczeń. Kiedy dochodzi do takich epizodów, zwierzę zachowuje się niezwykle rozpaczliwie. Niestety nieświadomie wyrządza ono sobie krzywdę, przerywając dopiero w momencie, w którym poczuje ból.

Większość psów, u których zdiagnozowano zaburzenia kompulsywne, obsesyjnie wylizuje ogony. Pozostałe przypadki dotyczą intensywnego wygryzania poszczególnych partii ciała, podczas gdy inne mają tendencję do uporczywego gonienia ogona.

Zaburzenia kompulsywne i manie u psów – przyczyny

Rozwój zaburzeń kompulsywnych u psów jest zazwyczaj związany z doświadczeniem przemocy fizycznej i emocjonalnej. W związku z tym często występuje u psów porzuconych lub urodzonych na ulicy.

Niemniej jednak, zaburzenia kompulsywne mogą się także pojawić w wyniku nadmiernej lękliwości, braku stymulacji lub zbyt długiego zamknięcia. Ponadto u zwierząt, które doświadczają silnego bólu, mogą również rozwinąć się pewne zachowania obsesyjne.

Wiele badań dowodzi, że patologie wpływające na funkcje sensoryczne zwierzęcia mogą powodować zaburzenia kompulsywne oraz manie u psów.

Jak wykryć zaburzenia kompulsywne u psów we wczesnym etapie?

Diagnozowanie manii oraz zaburzeń kompulsywnych jest ważne ze względu na możliwość zapobiegania autodestrukcyjnych zachowań u psów. Dlatego właściciele muszą być świadomi początkowych sygnałów obsesyjnych zachowań u swoich zwierząt.

Ogólnie rzecz biorąc, pierwsze symptomy zaburzeń kompulsywnych u psów są w rzeczywistości nasileniem ich “psich” zachowań. Należy wziąć pod uwagę, że poszczególne formy powtórzeń są nierozerwalnie związane z zachowaniem psa. Natomiast kiedy zachowanie to staje się patologiczne, poprzez swoją intensywność stanowi wówczas zagrożenie dla zdrowia zwierzęcia.

Jeśli pies zaczyna intensywnie szczekać, kopać, wylizywać się, gonić własny ogon lub drapać się, należy natychmiast zgłosić się do weterynarza. Zwierzę objęte chorobą często przejawia również objawy lęku separacyjnego. Dotyczy to żucia lub niszczenia przedmiotów gospodarstwa domowego, ubrań lub obuwia oraz oddawania moczu i kału w nietypowych miejscach.

Objawy zaawansowanych zaburzeń kompulsywno-maniakalnych u psów

W poważniejszych przypadkach, gdy rozpoznanie zaburzeń kompulsywnych nastąpi w późniejszym etapie, u psa można zaobserwować następujące symptomy:

• obolałe miejsca i rany na ciele (głównie ogon oraz kończyny),
• uporczywe wylizywanie lub wygryzanie ran lub obolałych partii,
• krwawienie na kończynach lub ogonie (zwykle wynikające z zachowań autodestrukcyjnych),
• wypadanie lub zmiana w wyglądzie sierści,
• zmiany w zachowaniu zwierzęcia, takie jak: agresja, strachliwość, ukrywanie się, izolowanie itd.,
• unikanie fizycznego kontaktu z ludźmi i zwierzętami.

Jak wygląda leczenie psów z zaburzeniami kompulsywno-maniakalnymi

Mimo że psy wykazują swój dyskomfort poprzez objawy somatyczne w bardzo oczywisty sposób, to zaburzenia kompulsywne oraz manie mają podłoże psychologiczne. Dlatego właśnie w przypadku takich problemów należy zwrócić szczególną uwagę na leczenie zwłaszcza psychiki zwierzęcia.

Musisz zrozumieć, że pies, który cierpi na zaburzenia kompulsywne w istocie doświadcza huśtawki emocjonalnej, która wpływa na jego zachowanie. Takie psy, by mogły wrócić do zdrowia, wymagają ogromnych pokładów cierpliwości i poświęcenia od właścicieli.

Muszą oni być przygotowani do podjęcia odpowiedzialności za zmianę otoczenia swojego pupila, a także stylu życia zwierzęcia.

Większość zwierząt dotkniętych tym stanem musi przejść szkolenie, a także proces socjalizacji w celu wzmocnienia ich pewności siebie. Dobrym pomysłem jest znalezienie doświadczonego specjalisty, który przejmie kontrolę nad tresurą zwierzęcia.

Dodatkowo, jeśli zwierzę już wywołało u siebie bolesności i rany, ważne jest, by je odkazić tak, aby mogły one szybciej się wygoić. W zależności od umiejscowienia ran, zwierzę może być leczone antybiotykami lub innymi środkami leczniczymi.

Chociaż wielu osobom może się to wydawać oczywiste, to jednak warto wspomnieć, że lekarz weterynarii jest jedyną osobą uprawnioną do wydawania zaleceń leczenia w przypadku omawianej grupy zwierząt. Musisz z wyjątkową ostrożnością postępować w sytuacjach, które nieuchronnie wpływają na zdrowie zwierząt.

Czy można zapobiec zaburzeniom kompulsywno-maniakalnym u psów?

Oto niektóre z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania zaburzeń kompulsywno-maniakalnych u psów:

• zapewnij zwierzęciu zdrowe i przyjazne środowisko,
• nigdy nie używaj przemocy fizycznej oraz emocjonalnej, aby „ukarać” psa,
• właściwie przestrzegaj profilaktyki weterynaryjnej. Dotyczy to: okresowych kontroli weterynaryjnych, odrobaczania, szczepień itp.,
• zapewnij psu zbilansowaną dietę: unikaj nadwyżek kcal i bomb energetycznych,
• upewnij się, że pies ma zapewnioną codzienną dawkę ruchu, która zmniejsza napięcie, stres i/lub niepokój,
• pies prawidłowo powinien przejść przez proces socjalizacji, najlepiej w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy życia.