Sieć Natura 2000 - czym zajmuje się ten projekt?

Napisane i zweryfikowane przez weterynarza Érica Terrón González

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Sieć Natura 2000 to europejska sieć ekologiczna składająca się z obszarów ochrony różnorodności biologicznej. Jest to część inicjatyw Unii Europejskiej na rzecz ochrony naturalnych przestrzeni i zasobów naszego dziedzictwa przyrodniczego. Ale czym dokładnie zajmuje się sieć Natura 2000?

Jak powstała sieć Natura 2000?

W 1992 r. Dyrektywa siedliskowa – Dyrektywa 92/43 /EWG – w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory utworzyła sieć Natura 2000.

Sieć ta musi gwarantować utrzymanie lub odtworzenie do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych i przedmiotowych gatunków w ich naturalnym środowisku.

Cele dyrektywy siedliskowej

Dyrektywa siedliskowa ma na celu ochronę siedlisk przyrodniczych i dzikich gatunków – z wyjątkiem ptaków – Unii Europejskiej. Osiąga się to poprzez ustanowienie sieci ekologicznej i systemu prawnego dotyczącego ochrony gatunków.

Wymienia ponad 200 rodzajów siedlisk i ponad 900 gatunków będących przedmiotem zainteresowania społeczności. Aby je zachować, konieczne jest podjęcie odpowiednich środków w celu utrzymania ich w dobrym stanie lub przywrócenia takiego stanu.

Inne cele

Dyrektywa wzywa do ustanowienia funkcjonalnych powiązań między tymi obszarami i otaczającą je matrycą terytorialną, która zachowuje spójność ekologiczną. Ponadto ustanawia system globalnej ochrony dzikich gatunków i reguluje ich eksploatację.

Załącznik V obejmuje gatunki leżące w sferze zainteresowań wspólnoty, których chwytanie w przyrodzie i eksploatacja mogą podlegać dyspozycjom rozporządzenia. A w załączniku VI znajduje się lista zabronionych metod a także środków chwytania i uboju.

Jakie były cele utworzenia sieci Natura 2000?

Sieć Natura 2000 jest również powiązana z dyrektywą ptasią – dyrektywą 2009/147 / WE – w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Jest tak, ponieważ obejmuje miejsca ochrony ptaków i ich zadeklarowanych siedlisk.

Celem sieci Natura 2000 jest zatem zagwarantowanie ochrony niektórych siedlisk a także gatunków. W tym celu wyznacza specjalne obszary do ochrony i zachowania gatunków.

Sieć składa się zatem z:

• Specjalnych obszarów ochrony przyrody (ZEC), w których chronione są siedliska przyrodnicze oraz lokalna flora i fauna.
• Miejsc o szczególnym znaczeniu dla społeczeństwa (LIC). Po przyjęciu odpowiednich środków ochronnych, LIC są zakwalifikowane przez Unię Europejską jako ZEC.
• Obszarów specjalnej ochrony ptaków (ZEPA).

Pierwsze dwa są ustanowione zgodnie z dyrektywą siedliskową, a ZEPA zgodnie z dyrektywą ptasią.

Sieć Natura 2000 w Europie

Na podstawie dyrektywy siedliskowej każde państwo proponuje listę miejsc, które można uznać za ważne dla społeczności.

Z list krajowych Komisja Europejska przygotowuje, we współpracy z państwami, proponowaną listę LIC. Wykaz ten jest przedstawiany komitetowi ds. Siedlisk. I jeżeli opinia jest pozytywna, to wtedy ostatecznie zostaje zatwierdzony przez komisję. Po zatwierdzeniu listy LIC, państwa jak najszybciej wyznaczają te miejsca jako specjalne obszary ochrony.

Z drugiej strony dyrektywa ptasia nie przewiduje znormalizowanej procedury wyboru i wyznaczania ZEPA.

Niemniej zabiega się także o zastosowanie kryteriów naukowych. W związku z tym Komisja Europejska jako punkt odniesienia wykorzystuje wykaz BirdLife International.

ZEPA są wyznaczane bezpośrednio przez poszczególne państwa.

Sieć Natura 2000 w Hiszpanii

Dyrektywy siedliskowa i ptasia zaadoptowano do naszego systemu prawnego poprzez ustawę 42/07 o dziedzictwie przyrodniczym i różnorodności biologicznej.

Sieć jest obecnie tworzona w Hiszpanii przez 1467 LIC i 644 ZEPA. Razem zajmują one łączną powierzchnię ponad 210 000 km². Z tego całkowitego obszaru ponad 137 000 km² odpowiada powierzchni lądu, co stanowi około 27% terytorium Hiszpanii, i około 72 500 km² powierzchni morza.