Jakość karmy a zdrowie flory jelitowej u drobiu

Napisane i zweryfikowane przez weterynarza Érica Terrón González

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Zdrowie flory jelitowej u drobiu zawsze było zmienną, którą należy brać pod uwagę podczas hodowli zwierząt. Niedawno stało się jeszcze ważniejsze, ponieważ zakazano stosowania antybiotyków w roli stymulatorów wzrostu. Leki tego rodzaju były kiedyś dodawane do karmy i pomagały utrzymywać optymalne zdrowie układu pokarmowego u zwierząt.

Jednak w rzeczywistości takie leki wywoływały więcej problemów niż korzyści w świecie hodowli zwierząt. Wiązało się to z faktem, że wzmacniały odporność bakterii na antybiotyki, co stało za wprowadzeniem zakazu ich stosowania.

Niestety ich wycofanie z rynku zostawiło po sobie niszę w produkcji drobiu. Trzeba je było zastąpić innymi metodami, aby zoptymalizować zdrowie jelit u zwierząt.

Problem ferm drobiu po wprowadzaniu zakazu używania stymulatorów wzrostu

W pierwszych latach po wprowadzeniu zakazu liczba antybiotyków używanych podczas hodowli drobiu utrzymywała się na stałym poziomie. Jednak hodowcy zmienili sposób ich wykorzystywania i przesunęli się w kierunku działania terapeutycznego.

Używali ich głównie do leczenia problemów związanych z przemieszczaniem się i problemów oddechowych. Przede wszystkim wykorzystywali je do leczenia zaburzeń trawiennych, które stanowią duży problem w hodowli drobiu.

Z badań opublikowanych przez Hafez HM wynika, że częstotliwość występowania chorób układu pokarmowego w hodowli drobiu znacząco wzrosła po wprowadzeniu wspomnianego wyżej zakazu. Odbijało się to na bardziej niż proporcjonalnym spadku produktywności na praktycznie wszystkich fermach.

Ekonomiczna kwantyfikacja wpływu tego zakazu jest również zróżnicowana. Poza tym poprawa wyników nie pokryła kosztów karmy z lekami. Dlatego też rezygnacja z używania stymulatorów wzrostu całkowicie zmieniła modele zarządzania fermami drobiu.

Zdrowie flory jelitowej u drobiu: dysbakterioza i martwicze zapalenie jelit

Te schorzenia pojawiają się najczęściej na poziomie układu pokarmowego na fermach brojlerów. Występują jeszcze częściej po wprowadzeniu zakazu używania antybiotyków jako stymulatorów wzrostu.

Wiąże się to z faktem, że cechowało je określone działanie prewencyjne, a ich wykluczenie stanowiło problem dla hodowców, którzy musieli radzić sobie z chorobami przewlekłymi związanymi z wysoką śmiertelnością.

Ptaki, które nie zostały dotknięte chorobą, cierpiały z powodu wolniejszego wzrostu i gorszej jakości karmy. To sprawiło, że rozwój chorób u zwierząt stał się prawdziwym problemem podczas hodowli zwierząt, minimalizując długość cykli produkcyjnych.

Jak zapewne się domyślasz, hodowcy musieli znaleźć rozwiązanie, które nie wymagało stosowania leków przeciwbakteryjnych. Odpowiedzią zdawało się być stosowanie właściwego odżywiania oraz odpowiedni dobór składników karmy.

Jak oceniali wpływ rozwiązań odżywczych na zmniejszanie problemów układu pokarmowego u drobiu?

W tej ocenie wykorzystywano “modele chorobowe”. To nic innego niż eksperymentalne modele, w których symulowano zaburzenia układu pokarmowego u niektórych jednostek znajdujących się w warunkach kontrolowanych.

Po przeprowadzeniu takiej selekcji naukowcy badali wpływ różnych czynników dietetycznych na dane zaburzenie.

Wpływ jelitowy stymulatorów wzrostu na drób

Niektórzy uważają, że pozytywny wpływ tych leków na jelita kurczaków wiązał się z ich działaniem przeciwzapalnym a nie antybakteryjnym. Podstawę tej hipotezy stanowi fakt, że ilość antybiotyków dodawana w przeszłości do karmy była bardzo niewielka. Dlatego też ich stężenie w układzie pokarmowym było minimalne.

Ciekawostka związana z tym pomysłem, przedstawionym w 2007 r. przez Niewolda T., wiąże się z sugestią, że działanie chroniące przed zaburzeniami jelitowymi pojawia się w wyniku interakcji leku przeciwbakteryjnego ze zwierzęciem, a nie jego bezpośredniego wpływu na mikrobiom układu pokarmowego.

Co robią hodowcy gdy nie mogą używać w tym celu antybiotyków?

Społeczność naukowa stopniowo opracowuje inne przydatne sposoby poprawy zdrowia flory jelitowej u drobiu. Na przykład stworzono specjalne suplementy, które hodowcy mogą dodawać do karmy. Zmniejszają one w znaczący sposób częstotliwość występowania infekcji układu pokarmowego.

To prawda, że czasami użycie samego suplementu nie wystarcza. Właśnie dlatego dodaje się również leki przeciwzapalne. Połączenie tych substancji pozwala osiągnąć pozytywne rezultaty podobne do tych przed wprowadzeniem zakazu.

Zalety błonnika dietetycznego i jego wpływ na zdrowie flory jelitowej u drobiu

Zalety związane z dodawaniem błonnika do karmy zwierząt gospodarskich muszą zostać jeszcze dogłębnie zbadane. Jednak można powiedzieć, że wywiera pozytywny wpływ na zdrowie ich flory jelitowej. Ogólnie rzecz biorąc, poprawia wytwarzanie niektórych enzymów i kwasów trawiennych.

W konsekwencji stan mikrobiomu jelit staje się optymalny, podobnie jak działanie układu pokarmowego. Zwiększenie ilości błonnika w karmie drobiu jest bardzo proste. Wystarczy dodać do niej zbóż z łupinami, czyli przekształcić ją w karmę pełnoziarnistą.

Znaczenie optymalizacji składu karmy w walce o zdrowie flory jelitowej u drobiu

Karma dla zwierząt to jeden z najważniejszych czynników, jaki należy brać pod uwagę prowadząc fermę drobiu. W ostatnich czasach kwestia ta stała się jeszcze ważniejsza, ponieważ zmiany prawne zmieniły reguły gry.

Dobór karmy oraz jakość i ilość jej składników wywierają niezwykle istotny wpływ na zdrowie zwierząt. Może również odbijać się na ich możliwościach rozmnażania oraz jakości życia. To na hodowcy spoczywa ciężar zadbania o właściwą dietę ptaków.