Układ pokarmowy psów – poznaj go lepiej

3 min.

Wydaje się, że psy mogą jeść wszystko. Jednak może to doprowadzić do problemów z wątrobą lub nerkami, które trudno będzie nam powiązać z nieodpowiednią dietą.

Napisane i zweryfikowane przez biologa Ana Díaz Maqueda

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Czy układ pokarmowy psów jest przygotowany na jakąkolwiek karmę? Obecnie psy mieszkające w domach są karmione karmą przeznaczoną dla swojego gatunku. Ale w wielu przypadkach dietę tę uzupełniają inne produkty, z których wiele jest przeznaczonych dla ludzi.

Czy układ pokarmowy psów jest gotowy na taką dietę?

Jak wygląda układ pokarmowy u psów

Układ pokarmowy psów przede wszystkim jest przeznaczony do spożycia mięsa. Przewód pokarmowy rozpoczyna jama ustna, a następnie dzieli się na przełyk, żołądek, jelito cienkie i jelito grube.

Oprócz tego znajdujemy przytwierdzone do niego gruczoły, takie jak wątroba, trzustka i woreczek żółciowy. Makroskopowo nie ma wielu różnic, ale jest kilka bardzo opisowych, takich jak zęby i długość przewodu pokarmowego, a konkretnie wielkość jelita cienkiego.

Wszystkie psy w wieku dorosłym mają taką samą liczbę i rodzaj zębów. Łącznie posiadają 42 zęby. Są to:

12 siekaczy.
4 kły.
16 przedtrzonowców.
10 zębów trzonowych.

Pomimo tej samej liczby zębów – zgryz może się różnić. Dlatego niektóre psy zamykają pysk układając zęby w kształcie cęgów, tak aby siekacze ocierały się o siebie. Inne zamykając psyk mają zgryz cęgowy, tak że wewnętrzna krawędź górnych siekaczy ociera się o zewnętrzną krawędź dolnych siekaczy.

Czasami dolna szczęka wykracza poza górną szczękę, co jest znane jako prognatyzm. Jest to bardzo typowe dla ras, takich jak boksery czy buldogi. Dodatkowo możemy znaleźć przypadek odwrotny, gdy górna szczęka znajduje się daleko przed żuchwą, co nazywa się enognatyzmem. Ta cecha jest zawsze uważana za wadę u psa.

Kontynuując, po przełyku znajdujemy żołądek. Ściany wewnętrzne tego narządu mają bardzo wyraźne nierówności, które pomagają miażdżyć jedzenie pochodzące z jamy ustnej. Nie jest ono zbytnio strawione, ponieważ psy prawie nie przeżuwają jedzenia.

Następnie w jelicie uwalniana jest duża liczba enzymów, które pomagają w chemicznym trawieniu pokarmu. Aktualne badania wykazały, że u wielu ras psów, oprócz enzymów trawiących białka, zaczyna występować wyższe stężenie enzymów trawiących węglowodory lub węglowodany.

Z drugiej strony jelita psów są bardzo krótkie, co jest typową cechą mięsożerców, chociaż niektóre rasy psów mają je bardziej wydłużone. Podobnie flora jelitowa, którą znajdujemy w jelitach psów jest typowa dla zwierząt mięsożernych.

Pies jest wszystkożerny czy roślinożerny?

Jeśli spojrzymy na skład jakiejkolwiek karmy przeznaczonej dla psów w supermarkecie zobaczymy, że zawiera ona szeroki wachlarz składników, od różnego rodzaju mięs po zboża czy rośliny strączkowe. To, w połączeniu z faktem, że pies zjada praktycznie wszystko, co mu podamy – może sprawić, że pomyślimy, że pies jest zwierzęciem wszystkożernym. Jednak tak nie jest. Psy są fakultatywnie mięsożernymi zwierzętami.

Naturalna dieta psa, jako fakultatywnego mięsożercy ma kilka powodów:

Długość jelita jest bardzo krótka, od 1,8 do 4,8 metra, przy czym należy zawsze brać pod uwagę rasę, ponieważ ta długość, przepuszczalność składników odżywczych i rodzaj mikroflory będą się różnić. Z kolei wszystkożerne zwierzę, takie jak człowiek, ma jelito długości od 5 do 7 metrów.
Pies ma bardzo ostre zęby. Ich kły są przygotowane do rozdrabniania jedzenia, a ich ostre zęby rozgniatają je w kilku kęsach, aby łatwiej było je strawić.
Zwierzęta mięsożerne mają inną florę jelitową niż zwierzęta roślinożerne lub wszystkożerne. Ta flora jelitowa służy, między innymi, do wspomagania fermentacji niektórych składników odżywczych, takich jak węglowodany. Szlaki fermentacji węglowodanów u psów są bardzo słabe.
Mózg zwierząt działa głównie dzięki glukozie pochodzącej z trawienia węglowodanów. Psy mają alternatywne szlaki metaboliczne, poprzez które wytwarzają glukozę z białka.

Jeśli więc pies nie jest wszystkożerny, dlaczego może przyswajać niektóre składniki odżywcze pochodzenia roślinnego?

Jak epigenetyka wpływa na układ pokarmowy psów?

Jak dotąd jest jasne, że pies jest zwierzęciem typowo mięsożernym. Ale dlaczego może przyswajać inne składniki odżywcze, które nie są pochodzenia zwierzęcego?

Aby to wyjaśnić, musimy zrozumieć, czym jest epigenetyka. Pojęcie to odnosi się do siły wywieranej przez środowisko na informację genetyczną istot żywych. Prostym przykładem są żółwie, które rodzą się jako samce lub samice w zależności od temperatury, w której się rozwinęły.

Coś podobnego stało się z psami, ale bardzo się to wydłużyło w czasie i trwało ponad 10 000 lat. W procesie udomowienia psa, zwłaszcza w początkach jego życia, żywiły się one „ludzkimi odchodami”.

Fakt ten wywiera presję, która może powodować zmiany w syntezie enzymów odpowiedzialnych za trawienie składników odżywczych, co przystosowało psy do przetrwania na bardziej zróżnicowanej diecie.

Oznacza to, że obecnie psy mogą przyswajać wiele składników odżywczych pochodzenia roślinnego, dlatego uważa się je za fakultatywne drapieżniki.