Logo image
Logo image

Czy skoczogonki rzeczywiście pomagają czyścić terrarium?

4 min.
Czy skoczogonki rzeczywiście pomagają czyścić terrarium?
Ana Díaz Maqueda

Napisane i zweryfikowane przez biologa Ana Díaz Maqueda

Ostatnia aktualizacja: 22 grudnia, 2022

Skoczogonki to doskonali mieszkańcy terrarium, ponieważ pomagają je czyścić minimalizując interakcje z ludźmi. Stanowią kluczowy składnik bioaktywnego środowiska.

Skoczogonki (podklasa Collembola) to zwierzęta, które należą do rzędu sześcionogów, co oznacza, że dzielą takson z insektami. Główna różnica między nimi wiąże się z faktem, że insekty rozwijają skrzydła, podczas gdy przedstawiciele skoczogonków ich nie mają. Jednak posiadają za to trzy pary odnóży.

Te malutkie istoty pomagają czyścić terraria oraz są świetne w tym, co robią. Co więcej, ich rozmnażanie jest proste i pomogą zadbać o czystość sztucznego ekosystemu. Dzięki temu żyjące w nim zwierzęta, takie jak gady czy płazy, będą zdrowsze. Czytając dzisiejszy artykuł dowiesz się w jaki sposób te małe stawonogi pomagają czyścić terrarium.

Dlaczego skoczogonki pomagają czyścić terrarium?

W naturalnym środowisku skoczogonki skolonizowały cały świat, w tym Antarktykę. Istnieje ponad 7000 znanych gatunków, co przekłada się na liczne możliwości zastosowania ich w różnych rodzajach terrariów.

Rzadko kiedy zdarza się, aby dane terrarium znajdowało się w zamrożonym ekosystemie. Jednak w najczęściej występujących rodzajach wiwariów, takich jak symulujące lasy tropikalne, umiarkowane, czy suche, istnieje wiele typów skoczogonków, które będą działały jako naturalna grupa czyszcząca.

Bez względu na rodzaj terrarium, te małe stawonogi mają z góry określone miejsce w łańcuchy pokarmowym, ponieważ odgrywają rolę detrytusożerców. Ich dieta opiera się na martwej materii organicznej, w której znajdziemy następujące składniki:

  • Resztki pożywienia, które pozostawiły po sobie gady lub płazy, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego,
  • Martwe liście, gałęzie i korzenie znajdujące się wewnątrz terrarium, które zaczęły już poddawać się procesom rozkładu,
  • Odchody zwierząt żyjących w terrarium.
Some figure

Pozwalając kolonii skoczogonków żywić się tymi pozostałościami, będziesz w stanie uniknąć pojawienia się bakterii gnilnych, które są szkodliwe dla zwierząt. Jednocześnie nie dopuszczasz do pojawienia się innych patogenów, takich jak ptaszyńce kurze żyjące w ziemi.

I w końcu skoczogonki karmią się również grzybami. W terrariach symulujących lasy umiarkowane, zwłaszcza w tych z dużą wilgotnością, namnaża się wiele grzybów, które mogą stać się poważnym zagrożeniem dla zdrowia zwierząt. Te małe bezkręgowce to ogromni smakosze grzybów i pomogą Ci się ich pozbyć. Dzięki temu terrarium będzie wymagało rzadszego czyszczenia.

Kiedy w terrarium nie ma wystarczająco dużo grzybów, skoczogonki będą opierały swoją dietę na pleśni. Pleśń może pojawić się w każdym terrarium i czasami może wywoływać choroby układu oddechowego u zwierząt, dlatego też ich usuwanie odgrywa kluczową rolę.

Jak hodować tych czyścicieli?

Hodowanie skoczogonków jest łatwe, ponieważ szybko się rozmnażają i wymagają jedynie wilgotnego miejsca, w którym będą mogły się schować, jeśli zajdzie taka potrzeba. Mimo tego należy pamiętać, że te stawonogi mogą być szkodnikami w różnych doniczkach w domu. Dlatego też koniecznie dokładnie uszczelnij miejsce, w którym je hodujesz i terrarium, do którego je dodasz.

Skoczogonki mogą czasami niszczyć korzenie roślin. Jednak wewnątrz terrarium nie powinno to stanowić problemu, ponieważ będą miały inne pokarmy do jedzenia.

Możesz kupić je z łatwością w specjalistycznych sklepach i w Internecie. Kiedy je odbierzesz, możesz włożyć je bezpośrednio do terrarium obok mokrego kawałka kartonu lub węgla, z którym zazwyczaj się je transportuje.

Kiedy znajdą się już w terrarium, zazwyczaj potrzebują kilku dni, aby się w nim zadomowić. Jednak niedługo zaczną poszukiwać pożywienia na substracie oraz pozbywać się irytującej pleśni i resztek zwierzęcych.

Od czasu do czasu możesz nakarmić swoje skoczogonki. Czasami ilość resztek nie wystarczy, aby wykarmić całą kolonię, więc warto włożyć do terrarium czyste drożdże piwne bez żadnych dodatków.

Inni z kolei decydują się zakupić kulturę i rozwijać swoją kolonię w oddzielnym obiekcie. Aby to zrobić, wystarczy włożyć do plastikowego pojemnika z otworami doprowadzającymi powietrze solidny kawałek węgla i wypełnić pojemnik do połowy wodą. Węgiel zapewnia skoczogonkom niezbędną materię organiczną, a parująca woda sprawia, że środowisko jest wilgotne.

Jak usunąć skoczogonki z terrarium?

Czasami atmosfera panująca w terrarium jest tak korzystna, że skoczogonki będą namnażały się zbyt szybko i mogą zacząć prowadzić do zachwiania równowagi w ekosystemie. W takim momencie ich ręczne usunięcie jest bardzo trudne, a czasami praktycznie niemożliwe.

Dlatego też, jeśli wystąpi taki problem, można podjąć dwa działania:

  • Przestać podawać skoczogonkom dodatkowe pożywienie.
  • Opróżnić terrarium z dekoracji i zwierząt. Następnie należy wlać trochę wody i obrócić terrarium w taki sposób, aby woda zebrała się w jednym kącie. Skoczogonki unoszą się na wodzie, więc łatwo będzie je złapać.
  • Nie pomyl skoczogonków z pasożytami, które są szkodliwe dla Twoich zwierząt. Skoczogonki skaczą i mają podłużny kształt, podczas gdy pasożyty poruszają się powoli i mają okrągły kształt.
Some figure

Widzisz więc, że skoczogonki sprawdzą się doskonale w usuwaniu z terrarium zaraz i pleśni, jak również pozbywania się resztek pozostawionych przez zwierzęta. Pamiętaj, że przed wprowadzeniem jakiegokolwiek nowego gatunku do terrarium musisz mieć świadomość nowych relacji, które pojawią się w ekosystemie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Dányi, L. (2011). Cave dwelling springtails (Collembola) of Hungary: a review. Soil Organisms, 83(3), 419-432.
  • Hopkin, S. P. (1997). Biology of the springtails:(Insecta: Collembola). OUP Oxford.
  • Shrubovych, J. (2002). The fauna of springtails (Collembola) in Lviv. Вестник зоологии.
  • Unknonw. (2019). A straightforward guide for breeding Folsomia candida Springtails. New England Herpetoculture LLC. Disponible en: https://www.neherpetoculture.com/springtailcare

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.