Dlaczego leniwce są tak powolne?

Napisane i zweryfikowane przez biologa Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Leniwce to grupa zwierząt endemicznych dla Ameryki Południowej, które charakteryzują się bardzo powolnymi ruchami. Organizmy te spędzają większość swojego życia na drzewach, gdzie tylko jedzą i śpią. Choć może się to wydawać dziwne, takie zachowanie jest w rzeczywistości cechą adaptacyjną, która pozwoliła im przetrwać do dnia dzisiejszego.

Te ssaki są podzielone na dwa różne rodzaje, które różnią się liczbą pazurów na dłoniach: Bradypus (z trzema) i Choloepus (z dwoma). Należą również do rzędu Xenarthros, a więc są bliskimi krewnymi mrówkojadów i pancerników. Czytaj dalej i dowiedz się więcej o niesamowitej powolności leniwców.

Jak się ma lenistwo?

Wygląd leniwca jest bardzo podobny z wyglądu do naczelnych, ponieważ jego ciało jest całkowicie pokryte włosami. Ponadto niektóre gatunki mają zaokrągloną i zarysowaną twarz, z obniżonym pyskiem i różniącym się od pyska mrówkojada. Poza tym ich kończyny zostały zmodyfikowane, aby ułatwić im nadrzewne życie, dzięki czemu są nadmiernie wydłużone i mają duże pazury.

Ogólnie rzecz biorąc, leniwce nie przekraczają 60 centymetrów długości, ponieważ ich życie opiera się na pozostawaniu niezauważonym. Z tego powodu ich ubarwienie jest bardzo podobne do szarobrązowego koloru gałęzi, co pomaga im wtopić się w wierzchołki drzew podczas leżenia.

Ta cecha nadaje leniwcom kamuflaż, który wraz z ich ruchami tworzy jedną z najlepszych strategii przetrwania.

Algi i grzyby na sierści

Futro tych organizmów ma dodatkową osobliwość, gdyż jest tak bujne, że sprzyja rozwojowi glonów, sinic i grzybów. W rzeczywistości można uznać, że ciało leniwca tworzy mini-ekosystem, w którym współżyją różne mikroorganizmy (a nawet stawonogi).

Chociaż może się to wydawać nieistotne, ta cecha poprawia kamuflaż leniwca, zapewniając mu zielonkawe i żółtawe odcienie typowe dla gałęzi drzew. Co więcej, dla niego ta kolonizacja jest pozbawiona ryzyka, ponieważ jego ciało nie jest naruszone.

Dieta niskokaloryczna

Dieta tych ssaków opiera się na spożywaniu liści, kwiatów i owoców, dlatego zaliczane są do roślinożernych. W rzeczywistości szacuje się, że leniwce mogą żywić się 28 różnymi gatunkami drzew. Jednak mają one tendencję do dziedziczenia preferencji żywieniowych, dlatego jedzą te same rodzaje liści, co ich matki i ojcowie.

Pomimo obfitych zasobów, diety oparte na liściach dostarczają bardzo mało kalorii na poziomie metabolicznym. Nawet jeśli jedzą dużo, nie będą w stanie zaspokoić potrzeb energetycznych swojego ciała, gdy będą się poruszać. Z tego powodu (i aby nie zmieniać sposobu odżywiania się), musieli przystosować się dostosować, aby poradzić sobie z tym ograniczeniem.

Metabolizm leniwca

Problemy tych ssaków na tym się nie kończą, gdyż liście są jednym z najtrudniejszych do strawienia pokarmów. Aby wykorzystać wszystkie składniki odżywcze zawarte w zasobach roślinnych, leniwce muszą je dokładnie przetworzyć. W tym celu ssaki te posiadają rozdrabniające zęby i przystosowany układ pokarmowy, który pozwala im je bez problemu strawić.

Ostatecznie powoduje to zmianę metabolizmu, dzięki czemu etapy trawienia trwają wystarczająco długo, aby prawidłowo przetworzyć pokarm. Dlatego szacuje się, że trawienie pokarmu zajmuje leniwcom co najmniej tydzień.

Dzięki takiemu upływowi czasu, jelito tego ssaka jest w stanie przeprowadzić fermentację, która pozwala mu uwolnić i wchłonąć wszystkie składniki odżywcze z liści. Dzięki temu leniwce są w stanie przeżyć, odżywiając się liśćmi.

Dlaczego leniwce są tak powolne?

Wszystko to pozwala wyjaśnić typowe zachowanie tego ssaka, gdyż jego powolny metabolizm i ograniczone źródło energii zmusiły go do zachowania charakterystycznej dla niego cechy. Ospałość leniwców sprawia, że nie zużywają one nadmiernie energii, a ich powolne trawienie może cementować ich ruchy.

Patrząc na to z innej strony, leniwce poruszają się powoli, dzięki czemu ich trawienie stopniowo uzupełnia energię (prawie w tym samym czasie, kiedy ją zużywają). Dzięki tej metodzie zapewniają sobie niezbędną witalność do wykonywania czynności. Mimo to różne osobniki zazwyczaj decydują się spać około 18 godzin na dobę, aby uniknąć konfliktów.

Ten sposób życia może wydawać się szkodliwy, ale w rzeczywistości jest on korzystny dla tego ssaka. Ponieważ porusza się tak wolno, nie jest łatwo rozpoznawalny przez drapieżniki i dlatego jest bezpieczny w swoim siedlisku. W tym sensie zarówno zachowanie, jak i sierść składają się na imponującą przeżywalność.

Regulacja termiczna

Leniwiec wydaje się być oszczędną maszyną na poziomie biologicznym, ponieważ zrezygnował nawet z używania swoich mechanizmów endotermicznych. Oznacza to, że ograniczył zdolność ewolucyjną, która pozwoliła mu kontrolować temperaturę, aby zaoszczędzić trochę więcej energii.

Z tego powodu leniwce muszą wykazywać zachowania ektotermiczne i szukać słońca, aby regulować swoją temperaturę.

Znajduje to również odzwierciedlenie w szybkości trawienia. Podobnie jak niektóre gady, leniwce spożywają więcej pokarmu, gdy temperatura jest wysoka. Ostatecznie ta cecha nie wpływa tak bardzo na te ssaki, ponieważ żyjąc w pobliżu równika mają zagwarantowane wilgotne, umiarkowane środowisko i dużą ilość pożywienia.

Zachowanie gatunku jest cechą adaptacyjną, która pomaga organizmom przetrwać. Leniwce nie są wyjątkiem: chociaż wydają się niezdarne, ich powolność jest wynikiem naturalnego procesu zwanego ewolucją. Większość cech zwierzęcia koncentruje się na zapewnieniu mu różnych korzyści w jego środowisku.