Leptospiroza - jak zapobiegać tej chorobie?

Napisane i zweryfikowane przez weterynarz Juan Pedro Vazquez Espeso

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Spośród wielu chorób, które zwierzęta domowe mogą przenosić na ludzi leptospiroza jest jedną z najbardziej powszechnych. Chociaż nie powoduje poważnych problemów ważne jest, aby jej zapobiegać.

Kiedy idziemy do naszego weterynarza, aby zrobić rutynowe szczepienia naszych zwierząt z pewnością często słyszymy o leptospirozie. Ta choroba o potencjale odzwierzęcym, to znaczy przenoszona na człowieka, jest uwzględniona we wszystkich harmonogramach szczepień.

Nic w tym dziwnego, ponieważ jest uważana za jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób odzwierzęcych na świecie. W tym artykule omówimy kilka wskazówek, jak zapobiegać leptospirozie u zwierząt domowych.

Leptospiroza i środowisko

Aby zapobiec jakiejkolwiek chorobie trzeba znać jej związek ze środowiskiem. Jeśli nie wiemy, jak czynnik sprawczy rozwija się w środowisku trudno będzie nam skutecznie zapobiegać chorobie. Dlatego pokrótce skomentujemy związek tej bakterii ze środowiskiem.

Jednym z najbardziej korzystnych środowisk dla czynnika wywołującego leptospirozę są wody stojące i równiny błotne. Uważaj, gdzie pozwalasz się kąpać Twojemu psu.

Leptospiroza to choroba wywoływana przez bakterie Leptospira. W obrębie tego rodzaju istnieje kilka patogennych gatunków, które powodują chorobę.

Jeśli chodzi o zwierzęta domowe może wpływać na psy, koty, szczury, jeże… chociaż u tych ostatnich zwykle nie jest częścią rutynowej diagnostyki różnicowej ze względu na ich styl życia w domu.

Przenosi się poprzez bezpośredni kontakt z zakażonym zwierzęciem lub pośrednio poprzez jego wydzieliny.

• Kontakt bezpośredni: reakcje seksualne, częściej od samca do samicy przez nasienie. Również przez zakażone płody i szczątki łożyska.
• Kontakt pośredni: w przypadku narażenia na bakterie w sprzyjających warunkach, w których były one zdolne do przetrwania. Jeśli zakażone zwierzę wyeliminuje bakterie, może pozostawać przez jakiś czas w środowisku o zdolności infekcyjnej.

Cechy środowiska korzystne dla przeżycia bakterii są następujące:

• Klimat ciepły, od 10 do 35 ºC, ponieważ nie tolerują ekstremalnych temperatur.
• Kolejnym istotnym warunkiem środowiskowym jest wilgotność. Wymagają wilgotnych środowisk, ze stojącymi źródłami wody lub bagnistym terenem. W wodach krążących ich przetrwanie i rozmnażanie są trudniejsze.
• Kolejnym logicznym czynnikiem jest gęstość populacji zwierząt. Jak już widzieliśmy, jest to bakteria wydalana przez zarażone żywe istoty bez względu na to, ile mamy stojącej i ciepłej wody. Dopóki chore zwierzę nie odda moczu w kałuży inne zwierzę się nie zarazi.

Leptospiroza – jak jej zapobiegać?

Teraz, kiedy trochę zrozumieliśmy, jak działa ta bakteria łatwiej będzie nam zrozumieć mechanizmy związane z jej zapobieganiem.

Szczepienie

Oczywiście i bez wątpienia jest to główny i najskuteczniejszy środek zapobiegania tej i dziesiątkom innych chorób. Szczepionka przeciwko leptospirozie u psów, która jest najbardziej podatnym zwierzęciem domowym podlega wszystkim zwykłym protokołom szczepień.

Istnieją pewne znormalizowane zasady dotyczące harmonogramu szczepień, chociaż każdy weterynarz ma pewną swobodę postępowania  według własnych kryteriów.

Uważa się jednak, że szczepienie powinno odbywać się co najmniej raz w roku, ponieważ utrzymanie odporności poszczepiennej zostało ustalone na około 10 miesięcy.

W przypadku zwierząt zagrożonych, takich jak psy myśliwskie lub owczarki, zaleca się szczepienie przynajmniej co 6 miesięcy.

Jest to szczególnie ważne na obszarach, na których spełnione są kryteria opisane powyżej, umiarkowanych i wilgotnych. Jeśli mamy czytelników, którzy śledzą nas z terenów pustynnych nie powinni zbytnio przejmować się tą chorobą.

Kontrola zbiorowisk

Szczególną ostrożność należy zachować na obszarach, w których występuje duże zagęszczenie zwierząt: schroniskach, budach, rezydencjach lub w każdym miejscu z dużą liczbą zwierząt na małej przestrzeni.

W takich środowiskach należy zachować szczególną ostrożność i zachować higienę. Czyszczenie powinno być częste, aby uniknąć sytuacji, w której w przypadku chorego zwierzęcia wydalane przez nie bakterie mogą pozostać w środowisku i zarazić innych.

Stosowanie kratek i pochyłego terenu może być użytecznym środkiem zapobiegającym pojawianiu się kałuż i stojącej wody.

Oczywiście chore zwierzęta muszą być całkowicie odizolowane od reszty swoich towarzyszy. Ze względu na ich potencjał zoonotyczny zakażone zwierzęta i ich wydzieliny (zwłaszcza mocz) należy traktować z dużą ostrożnością.

Kontrola gryzoni

Gryzonie, takie jak szczury i myszy, okazały się być bardzo ważnym wektorem leptospirozy. Ze względu na ich nieuchwytność są w stanie przedostać się do prawie każdego środowiska, w którym istnieje ryzyko zakażenia przez mocz.

Z tego powodu warto kontrolować dostęp tego typu gryzoni do obszarów, w których żyją nasze zwierzęta.

Jak widzieliśmy, leptospiroza jest bakterią, która łatwo się utrzymuje i rozmnaża na wielu obszarach geograficznych. Ze względu na swój potencjał zoonotyczny szczególnie interesujący jest wkład w prace nad jej zapobieganiem.