Nadczynność przytarczyc: jak wpływa na psy?

Tarczyca to małe gruczoły na szyi, które mają charakterystyczny kształt motyla. Czasami jeden lub więcej z tych gruczołów nie funkcjonuje prawidłowo, co prowadzi do rozwoju chorób, takich jak nadczynność przytarczyc u psów, kotów lub innych gatunków.

Czym jest nadczynność przytarczyc?

Portal Medycyna Praktyczna mówi, że nadczynność przytarczyc “jest chorobą związaną z nadmiernym wydzielaniem parathormonu”. Prowadzi to do utraty wapnia z kości i wyższego stężenia wapnia we krwi. Objawy obejmują ból kości i problemy z nerkami.

Gruczoły przytarczyczne są małe i odgrywają istotną rolę w regulacji poziomu wapnia. Wydzielają parathormon (PTH), który jest odpowiedzialny za zwiększanie ilości wapnia we krwi. Hormon ten wpływa również na jelita, kości i nerki.

Jednak jedną z głównych funkcji PTH jest hydroksylacja witaminy D w nerkach. Aktywacja witaminy D wyzwala łańcuch reakcji i aktywuje białka regulujące wchłanianie wapnia w jelitach.

Rodzaje

Choroba ta dzieli się na dwie grupy, znane jako pierwotna nadczynność przytarczyc i wtórna nadczynność przytarczyc.  

Pierwotna nadczynność przytarczyc u psów

Po pierwsze, pierwotna nadczynność przytarczyc występuje, gdy nastąpi zmiana w gruczole przytarczycowym. Główną tego konsekwencją jest wydzielanie ogromnych ilości PTH.

Główną przyczyną pierwotnej nadczynności przytarczyc jest obecność gruczolaka (rozrost nienowotworowy). Jednak czasami może być również wynikiem raka (rozrost rakowy) lub hiperplazji (powiększenie gruczołów).

Nadmierne wydzielanie PTH powoduje, że organizm ponownie wchłania wapń z różnych obszarów ciała, powodując hiperkalcemię.

Z kolei hiperkalcemia prowadzi również do zmian w niektórych częściach ciała, takich jak nerki, dolne drogi moczowe, serce itp.

Wtórna nadczynność przytarczyc u psów

Z drugiej strony mamy wtórną nadczynność przytarczyc, która ma dwie podgrupy. Ten stan jest reakcją homeostatyczną wywołaną niskim poziomem zjonizowanego wapnia we krwi.

Wtórna nadczynność przytarczyc nerkowa występuje w wyniku spadku stężenia wapnia w osoczu. Prowadzi to do zwiększenia wydzielania PTH i zmniejszenia filtracji kłębuszkowej.

Z kolei wtórna nadczynność przytarczyc związana z odżywianiem – jest zaburzeniem metabolicznym, spowodowanym nadmiernym wydzielaniem PTH przez długi okres czasu.

W obu przypadkach wapń odgrywa ważną rolę. Wapń jest składnikiem strukturalnym kości i zębów, a zatem jest niezbędnym dla organizmu minerałem.

Ma również szereg innych zastosowań. Na przykład działa jako przekaźnik wewnątrzkomórkowy i uczestniczy w procesach, takich jak krzepnięcie krwi oraz skurcze mięśni.

Jak choroba wpływa na psy?

Ogólnie rzecz biorąc, psy dość rzadko cierpią na tę chorobę, a koty jeszcze rzadziej. Zwykle dotyczy również tylko starszych zwierząt.

Rokowanie będzie się różnić w zależności od objawów, jakie występują u zwierzęcia. Bardziej powszechne objawy to: wielomocz (zwiększenie ilości oddawanego moczu), nietrzymanie moczu, osłabienie mięśni, wymioty lub drżenie. Rokowanie pogarsza się, jeśli weterynarz wykryje problemy z nerkami.

Jeśli chodzi o zdiagnozowanie nadczynności przytarczyc, weterynarz najpierw przeprowadzi rutynowe badanie krwi. Pozwoli mu to potwierdzić, czy zwierzę ma tę chorobę i określić ogólny stan jego zdrowia.

Weterynarz ustali następnie plan leczenia w zależności od wyników. Jeśli wykryje hiperkalcemię, będzie musiał natychmiast rozpocząć leczenie, nawet jeżeli dokładna przyczyna nie będzie znana.

W przypadku guza przytarczyc weterynarz prawie na pewno zasugeruje dwa główne plany leczenia. Pierwszą opcją jest chirurgiczne usunięcie guza. Może również zasugerować mniej inwazyjny przebieg leczenia, taki jak ablacja etanolem. Rozmiar guza decyduje o tym, która z tych opcji będzie najlepsza.

Po operacji weterynarz będzie monitorował poziom wapnia we krwi. W niektórych przypadkach u zwierzęcia po operacji może rozwinąć się hipokalcemia, w takim przypadku należy wprowadzić leczenie witaminą D i wapniem.

Należy pamiętać, że leczenie będzie się różnić w zależności od tego, jak poważny jest stan. Przede wszystkim weterynarz będzie chciał opanować wszelkie uszkodzenia, które mogły powstać w nerkach.