Goryl zachodni: największy naczelny na świecie
Czy wiesz, że ludzie dzielą aż 98% swojego DNA z gorylami? Albo o tym, że goryl zachodni jest obecnie największym przedstawicielem naczelnych na świecie? Poza tym możesz w to nie uwierzyć, ale te zwierzęta są wyłącznie roślinożercami! Przyjrzyjmy się zatem nieco bliżej jednemu z najbardziej fascynujących gatunków w Afryce, jakim jest właśnie goryl zachodni.
Ten gatunek naczelnych jest najbardziej rozpowszechniony wśród całej wielkiej rodziny goryli. Szacuje się, że populacja goryla zachodniego liczy sobie około 100 000 osobników. Cały dzień spędzają one głównie na jedzeniu i odpoczywaniu.
Goryl zachodni, a ludzkość
Jedną z różnic między nami a gorylami jest to, że goryl zachodni chodzi na czterech nogach. Co więcej, jego przednie kończyny są o wiele dłuższe niż nasze. I chociaż zwierzęta te mogą osiągnąć ten sam wzrost, co dorosły człowiek, czyli między 170 a 200 cm, to jednak są o wiele cięższe niż ludzie. Przeciętny goryl zachodni może ważyć nawet do 200 kg.
Inną cechą, która odróżnia ludzi od goryli, jest wygląd i struktura twarzy. Goryl zachodni mają wyraźnie wystającą szczękę. Zwierzęta te są także roślinożercami. Jedzą wyłącznie owoce i liście. Ich długość życia wynosi około 40 lat. Młode osobniki mieszkają z matką i usamodzielniają się dopiero w wieku około czterech lat.
Ogólnie rzecz biorąc goryle,jako rodzaj dzielą się na dwa gatunki. Są to goryl zachodni oraz goryl wschodni. W obrębie tych dwóch grup istnieją także podgatunki. Goryl zachodni (Gorilla gorilla) dzieli się na goryla nizinnego (Gorilla gorilla gorilla) i i goryla diehli (Gorilla gorilla diehli, zwanego także z języka angielskiego gorylem Cross River).
Natomiast goryl wschodni (Gorilla beringei) dzieli się na goryla Grauera (Gorilla beringei graueri) i goryla górskiego (Gorilla beringei beringei).
Goryl zachodni i jego najważniejsze cechy
W rodzinie goryli najczęściej występującym podgatunkiem jest goryl zachodni. Eksperci szacują, że populacja tych zwierząt wynosi około 100 000 osobników. Większość dnia spędzają one na jedzeniu i odpoczywaniu. Każdego dnia przygotowują swoje „posłania” przy użyciu liści w koronach drzew lub na ziemi. Jednak samce najczęściej jednak wybierają spanie na ziemi.
Typowe stado goryli składa się z kilku istotnych ról. Najważniejszym ze wszystkich zwierząt w stadzie jest dominujący samiec. Zazwyczaj można go bez problemu odróżnić od innych ze względu na jego rozmiar i srebrną kolorystykę owłosienia na grzbiecie. Następne w hierarchii są dwa lub trzy bezpośrednio podległe mu samce, a potem kilka samic z młodymi.
Typowe terytorium pojedynczego stada goryli waha się obszarem od 200 do 5000 hektarów. Ciekawą cechą jest to, że goryle zachodnie nie widzą żadnych problemów z dzieleniem się swoim terytorium z innymi grupami.
Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 12 lat, a samice w wieku ośmiu lat. Samice mają cykl menstruacyjny co 28 dni i w ramach jednej ciąży rodzą tylko jedno młode. Odstęp pomiędzy kolejnymi ciążami wynosi średnio około pięciu lat. Ciąża samicy goryla zachodniego może trwać do ośmiu miesięcy. A gdy młode już przyjdzie na świat, z reguły waży około dwóch kilogramów.
Można bez problemu zauważyć różnicę między gorylami nizinnymi i gorylami diehli (Cross River), wystarczy po prostu wziąć pod uwagę konkretną lokalizację ich występowania. Goryle nizinne zamieszkują lasy i równiny Angoli, Kamerunu, Konga, Gabonu i Gwinei Równikowej.
Z kolei goryle diehli żyją w tropikalnej dżungli między Nigerią a Kamerunem. Różnią się od goryli nizinnych kształtem czaszek i wielkością zębów. Spośród wszystkich goryli ten podgatunek najbardziej zagrożony wyginięciem. Naukowcy szacuję, że obecnie na wolności żyje tylko około 300 osobników.
Ponadto goryle diehli są bardzo nieśmiałe i uciekają w głąb lasu przy najmniejszej tylko oznace potencjalnego niebezpieczeństwa lub obecności człowieka.
Goryl wschodni i jego najważniejsze cechy
Goryl wschodni (Gorilla beringei) jest największym ze wszystkich gatunków goryli i dzieli się na dwa kolejne podgatunki. Z jednej strony jest goryl górski (Gorilla beringei beringei), którego na świecie pozostało jedynie około 700 osobników. Następnie z drugiej strony mamy goryla Grauera (Gorilla beringei graueri), który jest bardziej powszechny. Na wolności żyje obecnie około 16 000 osobników.
Ten rzadki podgatunek w postaci goryla górskiego można znaleźć na przykład w Afryce Środkowej w Parku Narodowym Wulkanów w Rwandzie, w górach Mgahinga i Wirunga także na terenie Rwandy, a także w Kongu i w Ugandzie.
Wojna, polowania, utrata naturalnego środowiska i rozprzestrzenianie się chorób ludzkich to główne zagrożenia dla tego gatunku. Obecnie goryle górskie znajdują się w krytycznym stanie zagrożenia wymarciem.
Goryl górski ma dłuższe i ciemniejsze owłosienie niż jego krewni. Wynika to z tego, że przystosował się do życia w obszarach, w których temperatura może spaść nawet do wartości 0 stopni Celsjusza. Każdy z takich goryl ma inny nos niż inne osobniki, a samce, jak można się domyślać, są wyższe i cięższe niż samice.
Z drugiej strony, goryl Grauera ma szerszy tors od swoich pobratymców. Ma on też bardziej wyraźnie zarysowaną szczękę i dłuższe zęby. Samce mają również srebrzyste zabarwienie na plecach, gdy już osiągną dojrzałość płciową.
Dieta i ciąża u goryli wschodnich
Te goryle są roślinożercami i w ciągu jednego dnia są w stanie zjeść wszystkie liście z całego drzewa. Zwierzęta te jedzą także nasiona, owoce, bambus i czasami owady. Goryl Grauera jest zwierzęciem niezwykle spokojnym, towarzyskim i żyje w stadach liczących do 30 osobników. Zawsze występuje w takim stadzie dominujący samiec i kilka samic.
Ciąża u samic goryli trwa osiem i pół miesiąca. Każda samica może mieć tylko jedno młode na ciążę. Przychodzi ono na świat po niecałych dziewięciu miesiącach. Przez pierwszy rok życia karmione jest ono mlekiem matki. Po około półtora roku zaczyna samodzielnie chodzić, co jest zachowaniem bardzo podobnym do ludzkich dzieci!